اشتباهات رایج در مقاله نویسی
- آپدیت شده در :
- بدون دیدگاه
به عنوان یک فارسی زبان نوشتن مقالات به زبان انگلیسی می‌تواند یک چالش بزرگ باشد، به همین دلیل مقالات ابتدایی عمدتا حاوی اشکلات بسیار ساده گرامری، درک مطلب و … می‌باشند، همین اشکالات به ظاهر ساده از دید یک سردبیر باهوش صرفا به معنای ایرادات زبان دوم نیست بلکه نشان دهنده‌ی مقاله اولی بودن شماست و همین گزینه سبب می‌شود سردبیر بدون دقت لازم اقدام به رد کردن (Reject) مقاله شما نماید.
برای اینکه زحمات شما به جهت مسائل بسیار پیش پاافتاده به هدر نرود پرتکرارترین اشتباهات که ممکن است از سوی محققین در نوشتن مقاله رخ دهد را در ادامه مرور خواهیم نمود؛
همانگونه که در آموزش مقاله نویسی گفته شد؛ مقاله شامل پنج جزء اصلی؛ چکیده، مقدمه، روش ها، نتایج، بحث و نتیجه گیری و منابع می‌باشد که به صورت جداگانه به بررسی اشتباهات متداول در هر یک از این اجزا می‌پردازیم.
اشتباهات متداول چکیده
با وجود اینکه حجم چکیده بسیار کم است اما بیشترین میزان رخداد خطا در این بخش می‌باشد. با توجه به اهمیت زیادی که چکیده مقاله دارد در ابتدا به بررسی اشتباهات مهم در نگارش این بخش می‌پردازیم:
چکیده مانند مقدمه نیست: دقت شود که چکیده یک مقدمه نیست بلکه خلاصه‌ای از کل مقاله است. برای مثال:
برخی از پژوهشگران چکیده هایی می‌نویسند که شامل ده جمله از اطلاعات پیش زمینه‌ای است، در حالیکه در آن اشاره‌ای به نتایج یا بحث و نتیجه گیری نشده است. نگران کافی بودن اطلاعات پیش زمینه‌ای در چکیده نباشید زیرا اگر مخاطب جزییات بیشتری را بخواهد به مقدمه مراجعه خواهد کرد.
اطلاعات جا افتاده در چکیده
معمولاً نویسندگان فراموش می‌کنند که یک چکیده باید پاسخگوی کلیه سؤالات زیر باشد:
- هدف این پژوهش چه بوده؟
- چه روش هایی به کار برده شده اند؟
- چه نتایج مهمی بدست آمده اند؟
- مفهوم و معنی این نتایج چیست؟
اطلاعات بیش از اندازه
چکیده باید کوتاه، مختصر و مفید باشد و از پرگویی در آن پرهیز شود. دقت کنید زمانیکه مخاطب به دنبال جزییات باشد، به متن اصلی مقاله مراجعه خواهد کرد.
اشتباهات متداول مقدمه
بعد از بخش چکیده، بخش بعدی در مقاله، مقدمه است که ارائه دهنده سوال پژوهش و اهداف شما می‌باشد، خطاهای رایجی که در قسمت مقدمه رخ می‌دهند عبارتند از:
طولانی بودن مطلب
ارائه توضیحات اضافی در مقدمه که لزومی به ذکر آنها نمی باشد، جز کلیشه‌ای کردن بخش مقدمه، نقش دیگری ندارد. سعی کنید فقط اطلاعات مرتبط با موضوع را بیان کنند.
توضیحات ناقص و ناکافی
گاهی نویسندگان اینطور تصور می‌کنند که چون خودشان به موضوع تسلط دارند پس خواننده مقاله نیز همه چیز را می‌داند. به همین دلیل مفاهیم را توضیح نمی دهند، اطلاعات پیش زمینه‌ای کافی را فراهم نمی کنند، به اندازه‌ی کافی درباره پژوهش های پیشین بحث نمی کنند. بایستی مطالب بخش مقدمه به گونه‌ای نوشته شود که بین توضیحات اضافی و اطلاعات کافی تعادل برقرار شود.
موضوع تحقیق نامشخص و مبهم
در بیشتر موارد، نویسندگان مطالب خوبی را برای بخش مقدمه جمع آوری می‌کنند اما در آخر کار، نمی توانند سوال پژوهش خود را به‌صورت روشن و شفاف بیان کنند. برای جلوگیری از بروز چنین اشتباهی، ضروری است درباره محتوای باقیمانده مقاله رک و بی پرده باشید و دقیقاً بگویید مقاله حاضر چه موضوعاتی را پوشش می‌دهد، چرا و چگونه؟ استفاده از عبارتی مانند “This study examines…” و “In this study…” می‌توانند ارزشمند باشند.
لیست کردن مطالب
گاهی مشاهده می‌شود که نویسنده مقدمه را به حالت لیست‌وار و بخش بندی شده ارائه می‌کند یا برای برخی مطالب عنوان می‌نویسد. تا حد امکان از آوردن چنین لیست هایی در مقدمه پرهیز کرده و به جای آنها بهتر است پژوهش را توصیف کنید. اگر تمایل دارید یک ساختار کلی در این بخش ایجاد نمایید بهتر است مطابق فهرست زیر پیش بروید؛
- مرور ادبیات
- سهم پژوهش از موضوع کلی
- فرض های پژوهش
- شرح پژوهش
- اهمیت پژوهش
ساختار گیج کننده
اغلب نویسندگان بدون هیچ نظم و سازماندهی، مطالب بخش مقدمه را می‌نویسند که این کار باعث گیج شدن مخاطب می‌شود. به طور کلی در هنگام نگارش مقدمه همیشه ساختار ساده زیر را به خاطر داشته باشید:
حکایت های اول شخص
گاهی اوقات دانشجویان در نوشته های خود سعی دارند مقدمه را با یک داستان سرگرم کننده شروع کرده تا بتوانند مخاطب را جذب کنند چرا که فکر می‌کنند مقاله علمی یک انشاء کلاسی است. از سوی دیگر گزارش اول شخص متعلق به نوشته های علمی نیست. برای مثال نویسنده نباید بگوید «من پی بردم» یا “I found…” بلکه باید بگوید «آن چیز یافت شد… » یا “It was found…”.
در نوشتن مقاله صرفا باید از افعال مجهول استفاده شود، در افعال مجهول کننده‌کار اهمیت نداشته و صرفا تمرکز بروی فعل انجام شده می‌باشد
اشتباهات متداول روش ها
بخش روش‌ها، با وجود اینکه بسیار ساده به نظر می‌رسد اما اشتباهاتی رایجی در آن مشاهده می‌شود که پیشنهاد می‌شود نویسنده یا نویسندگان مقاله نسبت به آنها آگاه باشند. این اشتباهات به قرار زیر هستند:
اطلاعات ناکافی
متاسفانه در کمتر نویسنده‌ای دیده می‌شود که مطالب بخش های مختلف مقاله را متعادل نوشته باشد به همین دلیل توصیه می‌شود به اولین و یا دومین ویرایش کفایت نکرده و بیشتر دقت نمایید. در ضمن در کنترل و مرور قسمت روش ها، همیشه این سؤال را از خود بپرسید «آیا دانستن فلان چیز برای انجام دوباره آزمایش نیاز است؟ ».
توصیف های بیش از حد
در بخش روش‌ها بیشتر با نمودار، اشکال و جداول روبرو هستیم. به همین دلیل ارائه یک نمودار مناسب ارزش بیشتری از یک توضیح طولانی خواهد داشت. البته این مشکل بیشتر در گرایش های پایه دیده می‌شود و آزمایش های صورت گرفته در مهندسی برق اغلب پیوسته و پشت سرهم نیستند.
گزارش کردن نتایج
گاهی اوقات، نویسندگان به هر دلیلی از توضیح دادن روش، منحرف شده و به گزارش نتایج در قسمت روش‌ها می‌پردازند. سعی کنید هرچیزی در جایگاه خود مورد استفاده قرار گیرد.
بحث درباره بروز خطا
تشریح اطلاعات مورد نیاز و ورودی‌ها متعلق به قسمت روش‌ها نیست. نویسنده نباید درباره دلایل یا منابع بروز خطا در نتایج بحث کند چرا که در این قسمت از مقاله اصلا قرار نیست درباره نتایج و یافته‌ها بحث شود.
اشتباهات متداول نتایج
شاید اشتباهات رخ داده در بخش مقدمه و چکیده و سایر بخش‌ها قابل جبران و تغییر باشند اما اشتباه در ارائه نتایج مقاله جبران ناپذیر است. از دیدی داوران بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اشتباهات یک مقاله مربوط به نتایج می‌باشد. اشتباه های رایج در قسمت نتایج مقاله عبارتند از:
داده های خام
به دلایلی، بعضی از اوقات نویسندگان کلیه داده های خام حاصل از روششان را در قسمت نتایج می‌آورند. البته شاید در برخی از مواقع نیاز به انجام چنین کاری باشد ولی در اکثر مواقع در قسمت نتایج، فقط باید نتایج کلیدی و مهم تحقیق گزارش شوند.
حشو
اغلب نویسندگان نتایجی را به صورت جدولی نشان می‌دهند و دوباره همان نتایج را در متن بیان می‌کنند. در اینجا حشو صورت گرفته است. برای رفع این اشتباه باید نتایج را به صورت جداول یا شکل های گرافیکی نمایش داد و سپس از متن مقاله برای شفاف سازی آنها استفاده کرد، نه آنکه تکرار مکررات کرده و به زبانی دیگر همان نتایج را بیان نماییم.
بحث و نتیجه گیری
معمولاً نویسندگان قسمت نتایج و قسمت بحث و نتیجه گیری را با یکدیگر ترکیب می‌کنند. تعداد بسیار اندکی از مجلات اجازه چنین کاری می‌دهند. بنابراین بحث‌ها و نتیجه گیری نباید در قسمت نتایج بیان شوند. این موضوع شامل بحث در مورد منابع یا علل بروز خطا نیز می‌شود.
عدم همخوانی نتایج با بخش های دیگر مقاله
عدم همخوانی نتایج مقاله با بخش های دیگر یا عدم همخوانی بین نتایج مقاله از دیگر مواردی است که باید به آن توجه کرد. برای پیشگیری از این خطاها، باید با دقت هرچه تمام‌تر اعداد و ارقام بخش های مختلف مقاله را بررسی کرد.
عدم استفاده از شکل یا جدول
قسمت نتایج باید شامل حداقل یک جدول باشد. نویسنده حتماً داده هایی برای ارائه کردن دارد و این موضوع ربطی به این ندارد که نویسنده با چه نظمی می‌نویسد. البته این موضوع بیشتر برای رشته برق بوده و ممکن است در سایر رشته‌ها نیازی به استفاده از جدول نباشد.
اشتباهات متداول بحث و نتیجه گیری
اشتباهاتی که باید از بروز آنها در قسمت بحث و نتیجه گیری جلوگیری شود به قرار زیر هستند:
نتایج جدید
بعضی اوقات نویسنده نتیجه جدید را در قسمت بحث و نتیجه گیری گزارش می‌کند، نتیجه‌ای که قبلاً در قسمت نتایج گزارش نشده است. باز هم یادآور می‌شویم که کلیه نتایج باید در قسمت نتایج گزارش شوند. اگر هم، نیاز است نتیجه‌ای در قسمت بحث و نتیجه گیری بیان شود باید قبلاً در قسمت نتایج گزارش شده باشد.
نتیجه گیری های دور از ذهن
بعضی از مواقع، نویسندگان، نتایج بیش از حد بزرگ و جامعی را از پژوهش کوچکشان می‌گیرند!. این مورد فقط می‌تواند در مقالات اصلی پیشگام (مقالاتی که یک علم جدید ارائه می‌کنند) اتفاق بیافتد و این نوع مقالات به ندرت حاصل دسترنج یک مقاله اولی می‌باشد.
نتایج ناتمام
بسیار دردناک است که بعد از ماه‌ها پژوهش با این جمله از سوی داوران مواجه شویم؛ «نتایج ناتمام است».
بنابراین نیاز است نتیجه گیری مناسبی از پژوهش داشته باشید تا در فرآیند داوری با چنین جملات دردناکی روبرو نشوید.
منابع داده‌ای دوپهلو
برخی از مواقع، نویسندگان قسمت بحث و نتیجه گیری را بسیار پیچیده بیان می‌کنند به‌گونه‌ای که نمی توان به راحتی تشخیص داد کدام نتیجه گیری مربوط به آنها و کدام نتیجه گیری مربوط به مقالات دیگر است.
اطلاعات از قلم افتاده
گاهی اوقات نویسندگان از آوردن اطلاعات مهم و حیاتی در قسمت بحث و نتیجه گیری صرف نظر می‌کنند این امر در درک کلی مقاله تاثیر منفی خواهد داشت.
سایر خطاها
نامناسب بودن شکل ظاهری
از آنجا که جداول و اشکال، بخش های اصلی یک مقاله را تشکیل می‌دهند بهتر است که ظاهری مناسب و واضح داشته باشند و از نظر بصری تاثیر خوبی رو مخاطب بگذارند و همچنین باید اطلاعات را به طور خلاصه بیان نمایند.
تکرار اطلاعات
از بیان نمودن اطلاعات تکراری باید پرهیز شود و فقط موارد ضروری باید شرح داده شوند. اطلاعات یکسان فقط می‌توانند به یک صورت نمایش داده شوند. لازم نیست برای نمایش اطلاعات یکسان هم شکل تهیه شود و هم جدول.
عدم درج زیرنویس جدول یا شکل ها
اشکال و جداول باید حتما زیرنویس داشته باشد. عدم نوشتن توضیح و زیرنویس از خطاهای رایج این بخش می‌باشد.
اطلاعات ناقص زیرنویس
زیرنویس نباید تنها یک جمله باشد، بلکه باید همه اطلاعات لازم در بخش زیرنویس نوشته شوند. زیرنویس‌ها تنها نباید تکرار محتوای جداول یا اشکال باشند؛ بلکه باید حاوی توضیحاتی درباره آنها و اهمیت آنها باشند.
ارجاع دهی اشتباه
برخی از محققان به اندازه کافی از منابع و رفرنس‌ها برای ارجاع در مقاله خود کمک نمی گیرند، این کار موجب می‌شود پشتیبانی کافی در بحث های مختلف ارائه شده در این مقاله نداشته باشید. همچنین منابعی که خیلی قدیمی هستند نیز ممکن است موجب رد شدن مقاله شما شوند چرا که نشان می‌دهد به درستی تحقیق نکرده اید و مقالات و مطالعات جدیدتر را نخوانده اید. ارجاع به تحقیقات جدیدتر را در اولویت قرار دهید چرا که همیشه موضوعات و یافته های جدیدتری برای استفاده کردن در مقاله شما در آنها موجود است.
این را نیز در نظر داشته باشید، هر ژورنالی دستورالعمل خاص خودش را برای ارجاع دهی دارد که باید از آنها پیروی کنید. ارجاع دهی به روش خودتان و همانطور که همیشه بلد بودید کار صحیحی نیست چرا که باید طبق قوانین مجله‌ای که می‌خواهید مقاله در آن چاپ شود عمل کنید.
اگر شما تجربه‌ای در زمینه رد و یا اصلاح مقاله خود داشته‌اید خوشحال می‌شویم آن را در بخش نظرات همین پست با ما درمیان بگذارید
راستی! برای دريافت مطالب جديد در کانال تلگرام PowerEn عضو شويد.
