مقاله نویسی، هدفی که اکثر دانشجویان به محض ورود به دانشگاه چه در مقطع کارشناسی و یا بالاتر به آن فکر می‌کنند، البته بسیاری از این افراد به دلیل درگیری‌های زیاد تحصیلی به مرور از اهداف اولیه خود فاصله می‌گیرند که قطعا دلیل آن ناکارآمدی و پیچیدگی نابجای سیستم آموزشی کشور می‌باشد.

آنچه که در این نوشتار خواهید خواند؛

• چرا باید مقاله بنویسیم
• اسپانسر مقاله
• مقاله نویسی چیست
• موسسات چاپ مقاله در ایران
• انواع مقاله
• ارزیابی اعتبار مجلات علمی
• پایگاه‌های عملی
• تعیین مدت زمان داوری مجلات
• یافتن مجله مناسب برای چاپ مقاله
• Cover Letter چیست
• Research Highlights چیست
• موضوع جذاب
• عنوان خوب
• آموزش نگارش مقاله
• نکات مهم نگارش مقاله
• Galley Proofs چیست
• استخراج مقاله از پایان نامه
• Peer Review چیست
• فرآیند داوری
• فرآیند انتشار مقاله

به هرحال در ابتدای این نوشتار تصور بر این است که شما همچنان به دنبال نوشتن یک مقاله در سطح بین الملل می‌باشید.

مانند هر چالشی قبل از اینکه به این حوزه قدم بگذاریم سوالاتی در ذهنمان شکل می‌گیرند، سوالاتی مانند؛

چگونه موضوعی مناسب انتخاب کنم؟

کدام ژورنال‌ها در آنها بحث‌های عملی مرتبط با رشته من درجریان است؟

چالش‌های روز مهندسی برق چه مواردی هستند؟

اصولا نوشتن مقاله برای من چه مزیتی به همراه دارد؟

انواع مقاله و تفاوت آنها در چیست؟

اصطلاحات رایج در مقاله نویسی چه مواردی هستند؟

چگونه باید ژورنال مدنظرم را انتخاب نمایم؟

داوران به چه شکلی مقاله مرا ارزیابی می‌کنند؟

در هنگام نگارش مقاله چه نکاتی را باید رعایت نمایم؟

و…

مشخصا سوالات بسیاری در این زمینه برای دانشجویان و مهندسین به وجود می‌آید و گاهی این مسائل به قدری دشوار ظاهر می‌شوند که اکثر افراد از موضوع اصلی فرار می‌کنند.

بااین وجود و البته شرایط سخت تحریم و مسائل مالی همچنان کشورمان در زمینه مقاله نویسی جایگاه خوبی در جهان دارد.

رشد ایران در انتشار مقالات در دوره 20 ساله منتهی به سال 2018 میلادی، 1.3% بوده است، اما طی پنج سال گذشته این سهم به 2.2% افزایش یافته است. این افزایش تعداد انتشارات سبب شده تا رتبه ایران در میان کشورهای جهان در دوره 20 ساله به شانزدهم، در دوره 5 ساله به یازدهم و در سال 2018 به دهم برسد.^[1]

چرا باید مقاله بنویسیم

هیچ الزامی برای مقاله نویسی وجود ندارد و البته هیچ استادی نیز نمی تواند دانشجوی خود را بر اساس مفاد آموزش مجبور به مقاله نوشتن کند، و اگر قرار است در این مسیر قدم نهید پیشنهاد می‌کنم به خوبی به دلایل مقاله نویسی فکر کنید.

متاسفانه برخی از اساتید جهت بهبود رتبه علمی خود، دانشجویان را ملزم به ارائه مقاله می‌کنند، اکثر مواقع نیز دانشجو مجبور به نوشتن مقاله‌ای می‌شود که نه تنها بار علمی در پی ندارد بلکه صرفا بار روانی برای وی خواهد داشت

کشورهای برتر تولید کننده بیشترین مقالات یک درصد برتر

البته در این بین برخی از دانشگاه‌ها با توجه به صلاح دید خود اجبارهایی را قرار داده اند، به عنوان مثال دانشجویان مقطع دکتری در دانشگاه آزاد اسلامی ملزم به مستخرج یک یا چند مقاله از رساله خود و چاپ آن در ژورنال‌های این دانشگاه هستند.^[2]

در بحث کپی رایت و اینکه نام استاد راهنما باید در مقاله ذکر شود یا خیر، بهترین پیشنهاد انصاف و عدالت است، به نظر بنده اگر استاد شما حقیقتا در راستای پیاده سازی و استخراج مقاله به شما کمک کرده است این حق بر گردن شما نیز هست که نام وی را در مقاله خود ذکر نمایید.

اسپانسر مقاله

در سال‌های اخیر نه تنها در کشورمان بلکه در کشورهای دیگر شاهد پدیده‌ای به نام “اسپانسر مقاله” هستیم، البته اشتباه نکنید این اسپانسر هیچ گونه منفعت مالی برای شما نخواهد داشت بلکه صرفا به شما در ثبت راحت‌تر مقاله کمک شایانی خواهد نمود.

اسپانسری به این شکل صورت می‌پذیرد که شما نام یک استاد، محقق و یا پژوهشگر را که در ژورنال‌های عملی بین المللی شناخته شده می‌باشد در مقاله خود برای اعتبار بخشی بیشتر قرار می‌دهید، این اتفاق درحالی رخ می‌دهد که شاید فرد مربوطه هیچ گونه قدمی برای استخراج مقاله مذکور بر نداشته است!.

معمولا با بررسی مقالات افراد می‌توان به راحتی به این مسئله پی برد؛ افرادی که صرفا در نقش اسپانسر ظاهر شده‌اند عمدتا در موضوعات بسیار متفاوت از هم و در بازه‌های زمانی بسیار کوتاه مقالات متعددی را به چاپ رسانده‌اند.

برای افزایش بیشتر Citation (استناد به مقالاتتان و افزایش اعتبار عملی شما) همواره سعی کنید در موضوعات مشخص مقاله ارائه دهید، به صورت کلی در حوزه‌ای خاص متخصص باشید

به شکل کلی نمی توان وجود اسپانسر را نفی یا بد دانست، به هرحال برای کسانی که کمتر شناخته شده هستند این روش می‌تواند در ابتدا کمک خوبی باشد، بااین حال از نظر بنده اصلا نیازی به حضور شخصی دیگر به عنوان اسپانسر وجود ندارد، تنها کافیست به توانایی‌های خود ایمان داشته باشید.

هدف شما از مقاله نویسی

مهمترین بخش مقاله نویسی در این مرحله می‌باشد، اگر واقعا هدفی برای نوشتن مقاله نداشته باشید و یا هدف شما آنچنان که باید ارزشمند نباشد مطمئن باشید با توجه به سطح رقابتی بالا خیلی زود کنار خواهید کشید.

اهداف مقاله نویسی از دید افراد مختلف متفاوت است، به همین دلیل ابتدا باید جایگاه شخص مشخص گردد، در ادامه تمام دلایل موجه برای نوشتن یک مقاله بین اللملی برای دانشجویان، اساتید و مدیران ذکر شده است؛

مزایای چاپ مقاله برای دانشجویان

• افزایش رتبه علمی
• امکان مهاجرت آسان تر
• استفاده از قوانین کسری خدمت (مناسب آقایان)
• پذیرش راحت‌تر در دانشگاه‌های داخلی در مقطع دکتری
• امکان ثبت ایده و مالکیت آن
• امکان عضویت در بنیاد ملی نخبگان
• شناخته شدن به عنوان متخصص و صاحب نظر در موضوع (بیشتر خارج از کشور)
• افزایش اعتماد به نفس و رضایت از خود
• کمک به پیشرفت و توسعه علم

مزایای چاپ مقاله برای اساتید

• افزایش رتبه علمی
• ایجاد فرصت‌های شغلی آکادمیک در خارج از کشور
• امکان ورود به جمع هیئت علمی دانشگاه‌های کشور
• افزایش حقوق و مزایای شغلی
• امکان ثبت ایده و مالکیت آن
• امکان عضویت در بنیاد ملی نخبگان
• شناخته شدن به عنوان متخصص و صاحب نظر در موضوع
• امکان گرفتن پروژه‌های تحقیقاتی از سازمان‌های دولتی و خصوصی
• ثبت کردن تحقیقات و مطالعات انجام شده به نام نویسندگان و حفظ دائمی آنها
• کمک به پیشرفت و توسعه علم

مزایای چاپ مقاله برای مدیران

• امکان شبکه سازی و ارتباطات بین المللی کاری
• مشاهده و استفاده از فرصت‌های جدید
• امکان حضور در اماکن آکادمیک به عنوان سخنران
• ارائه نوآوری و خلاقیت در محصولات

همانگونه که مشاهده می‌نمایید دلایل مقاله نویسی می‌تواند متفاوت باشد، با این حال اکثر دانشجویان و اساتید به دلیل فرصت‌های خارج از کشور اقدام به مقاله نویسی می‌کنند به همین دلیل تمرکز ما در این پست بروی ژورنال‌های بین اللملی خواهد بود.

مقاله نویسی چیست

شاید این عنوان کاملا واضح به نظر بیاید ولی به هرحال اجازه دهید در ابتدا نگاهی کوتاه به تعریف مشخص برای مقاله و تاریخچه آن داشته باشیم.

مقاله در لغت به معنای گفتار، مبحث، سخن، قول و فصلی از کتاب یا رساله آمده است و در فرهنگ معین یکی از معانی این کلمه را نوشته‌ای دانسته شده که درباره موضوعی نویسند

مقاله خالق بیتکوین، ساتوشی ناکاموتو که دنیای مالی را تغییر داد

پیشینه مقاله نویسی در زبان فارسی چندان نیست، درکشور ما مقاله نویسی از نیمه دوم قرن سیزدهم فراتر نمی رود. درواقع روزنامه و مقاله همزاد هستند، درکشورهای باختری نیز مقاله نویسی نیز به اوایل قرن هفدهم میلادی که نخستین نشریه‌های دوره‌ای کشورهای اروپایی انتشار یافت هماهنگ است.

معمولا مقاله به آنگونه از نوشته‌ها اطلاق می‌شود، که هدف نویسنده آن بررسی یکی از مسائل علمی، ادبی، اجتماعی، اخلاقی و یا جزئی از آنها باشد و بخواهد با پژوهش دقیق و دقت از جوانب امر موضوع را به اثبات رساند، یا نفی کند.

در حقیقت، مقاله علمی معمولاً در نتیجه پژوهش منطقی، ژرف و متمركز نظری، عملی یا مختلط، به كوشش یك یا چند نفر در یك موضوع تازه و با رویكردی جدید با جهت دستیابی به نتایجی تازه، تهیه و منتشر می‏گردد. چنین مقاله ‏ای در واقع گزارشی است كه محقق از یافته‏‌های علمی و نتایج اقدامات پژوهشی خود برای استفاده سایر پژوهشگران، متخصصان و علاقه ‏مندان به دست می‏دهد.

موسسات چاپ مقاله در ایران

تعداد مقالات ایران در اسکوپوس

به صورت کلی وجود این موسسات را باید به فال نیک گرفت (موسساتی که صرفا در زمینه چاپ مقاله کمک می‌کنند و نه در نوشتن آن!) چرا که به هرحال باعث سادگی بیشتر کار شده اند، با این وجود شخصا فرآیند چاپ مقاله را به قدری دشوار نمی بینم که نیاز به پرداخت هزینه‌ای خارج از چهارچوب برای آن باشیم به ویژه وقتی که بخواهیم مقالات متعددی چاپ نماییم، قطعا یادگیری نحوه ثبت مقاله می‌تواند آغازگر فرصت‌های خوبی در زمینه آشنایی با سایر موضوعات روز و… باشد.

انواع مقاله

دانشمندان و پژوهشگران برای آگاهی از یافته‌های دیگران در زمینه موضوع پژوهشی خود به پایگاه‌های علمی معتبر مراجعه نموده و مقالات علمی مختلفی را که در مجلات معتبر چاپ‌شده‌اند موردبررسی قرار می‌دهند. از سوی دیگر انتشار نتایج پژوهش‌های علمی در قالب‌های مختلفی ازجمله کتاب و مقاله انجام می‌پذیرد. لذا یکی از راه‌های پژوهشگران برای ارائه دستاوردهایشان چاپ مقاله در انواع مجلات علمی معتبر است. ازاین‌ رو شناختن مجلات و مقالات علمی که دارای اعتبار کافی به‌منظور استناد علمی هستند از اهمیت بالایی برخوردار است. در اینجا می‌خواهیم به‌طور مختصر به معرفی انواع مجلاتی بپردازیم که دارای اعتبار علمی بوده و در مجامع علمی قابل استناد می‌باشند. 2 دسته کلی این نوع از مقالات به شرح زیر است:

• مقالات ژورنالی
• مقالات کنفرانسی

مقالات ژورنالی

Transaction به معنای چاپ در مجله می باشد

در تعریف ژورنال باید گفت که ژورنال یک مجله‌ای می‌باشد که معمولا به صورت دوره‌ای چاپ می‌شود و این دوره می‌تواند هفتگی‌، ماهانه‌، یا سالانه باشد. در این مجلات یک سری مقالات که دارای بار علمی خوبی هستند چاپ می‌شوند.

باید گفت که چاپ کردن یک مقاله در ژورنال معتبر زحمت بیشتری می‌خواهد و خود ژورنال هم در زمینه چاپ مقاله سخت گیری می‌کند و ممکن است چند بار به شما اشکالات مقاله را اعلام و از شما بخواهند که مقاله را ویرایش کنید، و یا در صورت خوب نبودن محتوای مقاله آن را ریجکت (باز پس فرستادن) کند.

انواع مقالات در این دسته به شرح زیر می‌باشند؛

• مقالات آی‌اس‌آی ISI) Institute for Scientific Information)
• مقالات آی‌اس‌سی ISC) Islamic World Science Citation Center)
• مقالات اسکوپوس SCOPUS
• مقالات علمی – پژوهشی
• مقالات علمی – ترویجی
• مقالات Pubmed

مقالات آی‌اس‌آی ISI) Institute for Scientific Information)

کشورهای برتر تولید کننده بیشترین مقالات یک درصد برتر

موسسه ISI، در سال ۱۹۶۰ توسط یوجین گارفیلد تأسیس و در سال ۱۹۹۲ توسط موسسه علمی تامسون خریداری شد و در حال حاضر نیز بانام Thomson Scientific شناخته می‌شود.^[3] ISI که با تکیه‌بر دانش مجرب‌ترین اساتید علمی در علوم مختلف، قصد دارد امتیاز علمی مقالات منتشرشده در مجلات مختلف را مشخص نموده تا محققین و پژوهشگران بتوانند جهت پیشبرد هر چه‌بهتر و سریع‌تر اهداف علمی خود از آن‌ها بهره گرفته و نتایج صحیح و قابل استناد دیگر پژوهشگران را به‌درستی در مقالات علمی خود مورداستفاده قرار دهند و به نتایج مطلوب موردنظر خود برسند.

ازاین‌ رو این موسسه نقش بسیار مهم و تأثیرگذاری در ارتقاء سطوح علمی مختلف در دنیای امروز دارد تا جایی که پژوهشگران تلاش می‌کنند به‌منظور اعتبار بخشیدن به دستاوردهای علمی خود، آن‌ها را در مجلاتی به چاپ برسانند که دارای رتبه برتر از ISI می‌باشند.^[4]

ارزیابی مقالات ISI طبق استانداردهای جهانی، هر ساله برای حدود ۲۰۰۰ مجله جدید انجام می‌گیرد و تنها حدود ۱۰ درصد آنها به بانک اطلاعاتی اضافه می‌شود. این موسسه هرسال یک گزارش با عنوان “گزارش استنادی مجلات علمی“ (Journal Citation Reports) ارائه می‌کند که در آن مجلات موجود در بانک اطلاعاتی با ضریبی به نام تأثیرگذاری رتبه‌بندی می‌شوند.^[5] بدین ترتیب یک مجله ممکن است در یک سال مورد تأیید ISI باشد اما سال بعد به دلیل کاهش رتبه علمی، اعتبار خود را ازدست داده و از این پایگاه علمی معتبر حذف گردد.

موسسه ISI چه کاری انجام می‌دهد

باید اشاره شود که موسسه ISI یا در واقع تامسون رویترز یک ابر شرکت است. این شرکت هم اکنون در حیطه‌های اقتصادی و حقوقی بسیار فعال بوده و درصد بسیار کمی از درآمدهایش اختصاص به بخش علمی دارد. این موسسه چندین زیر مجموعه دارد که دو زیر مجموعه آن در حیطه علمی بسیار مشهور هستند. این دو زیر مجموعه عبارتند از: WOK و WOS.

وب آف کالج (WOK):

یکی از زیر مجموعه‌های تامسون رویترز است و دو وظیفه مهم را بر عهده دارد. اولین و مهمترین کار وب آف کالج این است که لیست مجلات معتبر را منتشر می‌کند که به مجلات ISI معروف هستند. برای ارزیابی این مجلات معتبر چند فاکتور مهم وجود دارد. دومین کار این بخش نیز تهیه ضریب اثر است که به گزارش استنادی مجلات معروف است.^[6]

وب آف ساینس (WOS):

وب آف ساینس نیز در واقع قسمتی از شرکت تامسون رویترز است که به نوعی در داخل و بطن WOK قرار دارد و زیر مجموعه‌ای از آن محسوب می‌شود. WOS خود شامل پنج دیتابیس بزرگ است که از این پنج دیتابیس دو مورد مربوط به کنفرانس‌ها می‌باشد. WOS حدود ۴۵ زبان مختلف را پوشش می‌دهد و ۱۲ هزار مجله با بالاترین ضریب اثر را پوشش می‌دهد.

مقالات آی‌اس‌سی ISC) Islamic World Science Citation Center)

تأسیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در چهارمین نشست آموزش عالی و تحقیقات علمی کشورهای اسلامی در اکتبر 2008 در باکو پایتخت آذربایجان به تأیید رسید و بر این اساس دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی کشورهای اسلامی موظف به همکاری با این پایگاه هستند.

در سال 1387 شورای گسترش آموزش عالی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایجاد این پایگاه به‌صورت یک مؤسسه پژوهشی مستقل، اساسنامه و تشکیلات سازمانی آن را تصویب کرد. هم‌اکنون کلیه کشورهای اسلامی در پنج منطقه مختلف از جمله جنوب شرقی آسیا، کشورهای عربی، کشورهای اسلامی غیر عربی قاره آفریقا، کشورهای آسیای مرکزی و منطقه قفقاز و سایر کشورهای اسلامی در منطقه خاورمیانه، اروپا و آمریکای جنوبی امکان بهره‌برداری از خدمات ISC (مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری شیراز) را دارند.^[7]

مجلات ISC بعد از مجلات ISI و SCOPUS در رتبه سوم سنجش عملکرد پژوهشی کشورهای عضو این مجموعه (۵۷ کشور) قرار دارد.

با توجه به اینکه چاپ مقاله در نشریات داخلی ازجمله نشریات علمی- ترویجی و علمی- پژوهشی حدود ۱ سال طول می‌کشد و بسیاری از افراد با این مسئله مشکل‌ دارند در نتیجه مجلات تحت پوشش ISC با معرفی بیش از ۸۰۰ مجله در داخل و خارج از کشور این امکان را فراهم کرده است تا پژوهشگران مقالات خود را با هزینه پایین‌تر و احتمال ثبت بالا نسبت به مقالات ISI، در این مجلات به چاپ برسانند. ضمناً چاپ چنین مقالاتی می‌تواند منجر به ایجاد یک مزیت شغلی شود که این موضوع نیز برای بسیاری از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری حائز اهمیت است.

مقالات اسکوپوس SCOPUS

آمار پایگاه علمی اسکوپوس

SCOPUS بزرگترین پایگاه اطلاعاتی «چکیده» و «استنادی» جهان است؛ یعنی علاوه بر چکیده مقالات، دارای فهرست منابع هر مقاله نیز بوده و بدین ترتیب امکان محاسبه تعداد استنادات به هر مقاله را فراهم می‌کند. از این رو می‌توان دریافت هر مقاله در این مجموعه، تاکنون چند بار توسط سایر مقالات مورد استناد قرار گرفته است که این خود شاخصی برای تعیین کیفیت مقاله می‏شود. همچنین مؤثرترین کشورها، نشریات، مؤسسات علمی، آثار و دانشمندان از این طریق مشخص می‏شوند. اسکوپوس اواخر سال 2004 از سوی الزویر (Elsevier، ناشر هلندی) راه اندازی شد. این پایگاه با همکاری 21 مؤسسه از سراسر جهان ارائه شده و به سرعت رقیب جدی موسسه اطلاعات علمی شد که قریب 50 سال پیشرو نمایه­های استنادی در جهان بود. این پایگاه روزانه آپدیت می‏شود.^[8]

بهترین ویژگی SCOPUS امکان جستوجو در میان اکثر پایگاه‌های عملی دنیا می‌باشد

دامنه مطالب تحت پوشش این مجموعه شامل فنی Technical، پزشکی Medical، علوم اجتماعی Social Sciences، ادبیات literature، هنر Art، علوم انسانی Humanities می‌باشد.

مقالات علمی – پژوهشی

هدف اصلی از نوشتن مقاله علمی–پژوهشی جستجو و یافتن علت و پاسخ یک سوال و نشر آن در میان افراد، به‌قصد حل مشکل و یا بیان اندیشه‌ای جدید در موضوعی از موضوع‌های علمی روز دنیا است. یکی از ویژگی‌های مهم این نوع از مقالات، اصالت و ابداع هست که پژوهشگران این حوزه باید توجه ویژه به آن داشته باشند به این معنا که موضوع انتخابی آن‌ها برای اولین بار انتخاب شده باشد یا به عبارت بهتر موضوع انتخابی آن‌ها طرحی نوین در حوزه علمی موردنظر ارائه دهد. البته گاهی ممکن است موضوع مورد بررسی پژوهشگر نو و تازه نباشد اما با نگاهی نو و با ایجاد یک استدلال جدید همراه باشد که این خود نمونه دیگری از ارائه طرحی نوین است.

مخاطبین اصلی مقالات علمی پژوهشی؛ اساتید دانشگاه‌ها، دانشجویان دوره دکتری و کارشناسی ارشد، پژوهشگران شاغل در مراکز علمی، تحقیقاتی و تولیدی هستند

مقالات علمی – ترویجی

مقالات علمی–ترویجی یا مروری (Review or Survey) به مقالاتی گفته می‌شود که به ترویج یکی از رشته‌های علوم می‌پردازد و هدف آن ارتقاء سطح دانش خواننده هست و سعی دارد او را با موضوعات جدید علمی آشنا سازد. اصولاً این نوع از مقالات هدفی جز آشناسازی ندارند و می‌توانند ترجمه و یا یک تألیف باشند.

یک مقاله علمی ترویجی یا مروری، اطلاعات منتشر شده در حوزه یک موضوع بخصوص در یک محدوده زمانی را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. مقاله علمی ترویجی می‌تواند خلاصه‌ای از مقالات علمی و منابع موجود باشد اما معمولاً سازمان‌دهی خاص خود را دارد و خلاصه و استنتاج‌ها را ترکیب می‌کند و اطلاعات را در ساختاری نو ارائه می‌دهد. مقاله علمی ترویجی بسته به‌موقعیت ممکن است مقالات و منابع را مورد ارزیابی قرار دهد و مناسب‌ترین و مربوط‌ترین منابع را به خواننده پیشنهاد کند. به لحاظ ارزش علمی در بین این دسته از مقالات، مقاله‌های تحلیلی ارزش و اعتبار بالاتری دارند.

به صورت کلی از هر محققی مقالات ترویجی یا Review پذیرفته نمی شود، این مقالات صرفا باید از سمت کسانی که رتبه عملی بالایی دارند ارائه گردند، به دانشجویان و اساتید تازه کار در حوزه مقاله نویسی این دسته پیشنهاد نمی شود

مقالات Pubmed

پایگه عملی Pubmed

پاب مد (PubMed) در ژانویه سال ۱۹۹۶ توسط کتابخانه ملی پزشکی ایالات متحده آمریکا راه اندازی شد. یک موتور جستجوی تحت وب رایگان است که دسترسی به چندین پایگاه داده اصلی در گستره وسیعی برای جستجوی مقالات منتشره در رشته‌های پزشکی، زیست شناسی، پرستاری، داروسازی، دندان پزشکی، دامپزشکی، مامایی، مراقبت‌های پزشکی، آموزش بهداشت، روانپزشکی، روانشناسی و بیومدیکال را فراهم می‌کند که در واقع بالغ بر ۲۲ میلیون منبع را پوشش میدهد که از طریق مختلف مانند بانک مدلاین جمع آوری شده‌اند. مدلاین بزرگترین زیرمجموعه از پابمد می‌باشد.^[9]

به صورت کلی PubMed صرفا برای دانشجویان پزشکی بوده و به همین دلیل در این پست به آن اشاره نمی شود

مقالات کنفرانسی

نمونه مقاله کنفرانسی ثبت شده در IEEE

مقالات کنفرانسی به مقالاتی گفته می‌شود که در کنفرانس‌ها ارائه می‌شوند و نام دیگر آن مقالات Proceeding می‌باشد. این قبیل مقالات یک مقاله تحقیقی پژوهشی است که عموماً توسط یک یا چند نفر گردآوری می‌شود.

برای ارسال مقالات کنفرانسی، یک بازه زمانی یا مهلت (Dead Line) در نظر می‌گیرند و اگر ارسال مقاله بعد از مهلت ارسال انجام شود رد می‌شود و برای داوری ارسال نمی‌شود. بعد از ارسال به‌موقع، مقاله توسط گروه داوری که متشکل از چند نفر متخصص و آگاه به موضوع مقاله هستند مورد ارزیابی و داوری قرار می‌گیرد. این فرآیند معمولاً ۲ ماه به طول می‌انجامد. برای ارسال مقالات در کنفرانس‌ها باید مبلغی پرداخت شود که در اصطلاح به آن هزینه ثبت‌نام (Registration) گفته می‌شود که البته می‌توان با پرداخت هزینه ثبت‌نام به‌عنوان شرکت‌کننده و بدون ارسال مقاله در کنفرانس شرکت کرد. برای تشویق شرکت‌کنندگان کسانی که به‌موقع در کنفرانس ثبت‌نام کنند تخفیف در نظر گرفته می‌شود. البته لازم به ذکر است که این نوع از مقالات در صورت داشتن بار علمی و پژوهشی مناسب در ژورنال‌ها نیز چاپ می‌شوند.^[10]

تفاوت مقاله کنفرانسی با ژورنالی

IEEE هر ساله همایش هایی در سرتاسر دنیا برگزار می کند

یکی از سوالات مهم در نزد دانشجویان این می‌باشد که اعتبار مقالات چاپ شده در ژورنال‌ها (مجلات) بالاتر است یا مقالات چاپ شده در کنفرانس‌ها؟

در پاسخ باید گفت که هر چند به طور کلی (بخصوص در کشور ما) اعتبار ژورنال‌ها بالاتر از کنفرانس در نظر گرفته می‌شود اما این موضوع باید در نظر گرفته شود که مجلات و کنفرانس‌های زیادی وجود دارند و هر یک از آنها دارای درجه علمی خاص خود می‌باشند. بنابراین می‌توان گفت که شاید در بیشتر مواقع ژورنال‌ها نسبت به کنفرانس‌ها برتری دارند اما کنفرانس‌های معتبری هم در دنیا وجود دارند که از بیش از هشتاد درصد ژورنال ها، معتبرتر می‌باشند و بخصوص برای دانشگاه‌های معتبر دنیا (در مشورتی که با چندین استاد دانشگاه‌های معتبر انجام شد) چاپ مقاله در بعضی کنفرانس‌ها از چاپ مقاله در خیلی از ژورنال‌ها مهم‌تر و معتبرتر می‌باشد. بنابراین بهترین روش، مقایسه دو به دو (یک ژورنال خاص با یک کنفرانس خاص) می‌باشد.^[11]

در ادامه فهرستی از تفاوت‌های مقاله ژورنال و کنفرانسی بیان شده است؛

1. مقالات ژورنال نسبت به مقالات کنفرانسی دارای اعتبار و ارزش علمی بالاتری هستند. زیرا اولاً داوری دقیقتری (Peer review) دارند، ثانیا صحت و اعتبار نتایج در مقالات ژورنال نسبت به مقالات کنفرانسی بیشتر است، البته لازم به ذکر است که اعتبار مقالات چاپ شده در کنفرانس‌های بسیار معتبر همچون NIPS) Neural Information Processing System) بسیار بالاست.
2. برای ارسال مقاله به مجله محدودیت زمانی وجود ندارد و هر زمان که مقاله آماده باشد می‌توان آن را به مجله ارسال کرد. اما زمان خاصی برای ارسال مقاله به کنفرانس مقرر می‌شود و اگر مقاله در آن زمان ارسال نشود داوری نشده و رد می‌گردد.
3. مدت زمان داوری در مقالات ژورنال نسبت به مقالات کنفرانسی بسیار طولانی‌تر می‌باشد. حتی گاهی اوقات بیش از یک سال طول کشیده و معمولاً مقاله چندین بار مورد تجدیدنظر داوران و اصلاح نویسندگان قرار می‌گیرد.
4. در مقالات ژورنال محدودیت تعداد صفحات وجود ندارد (البته به جز چند مورد مثل IEEE که 12 صفحه می‌باشد و برای تعداد صفحات بیشتر هزینه اضافی گرفته می‌شود). اما مقالات کنفرانسی در عین مختصر بودن محدودیت بیشتری دارند.
5. مقالات ژورنال به طور مفصل‌تر و دقیق‌تر به جزئیات و یافته‌های آن می‌پردازد در حالی که مقالات کنفرانسی بیشتر به مطرح کردن و توضیح دادن ایده با انجام آزمایشات و شبیه سازی‌های ساده می‌پردازد.
6. هزینه‌ی چاپ مقاله در ژورنال‌ها بیشتر از هزینه‌ی چاپ در کنفرانس‌ها می‌باشد.

ارسال همزمان مقاله برای ژورنال و کنفرانس

یکی از بهترین راه‌ها برای اینکه ببینید مقاله شما ارزش چاپ شدن در ژورنال را داشته یا صرفا در حد کنفرانس است، مقایسه مقاله خود با کارهای مشابه است.

شما می‌توانید مقاله را همزمان برای کنفرانس و ژورنال ارسال نمایید بااین حال اگر مقاله شما حقیقتا در حد و اندازه کنفرانس می‌باشد این کار صرفا اتلاف زمان است. بهترین کار در مرحله نخست ثبت مقاله در یک کنفرانس معتبر بوده و پس از آن با درنظر گرفتن نظرات داوران و سایر شرکت کنندگان نسخه مناسب ژورنالی مقاله را تولید نمایید تنها چالش در این فرآیند فاکتور زمان بوده که ممکن است برای برخی از محققین مناسب نباشد.

بُعد دسترسی

از دید بعد دسترسی نیز می‌توان مقالات را دسته بندی نمود، به صورت کلی مقالات در دو نوع در این بُعد جای می‌گیرند؛

• مقالات Open Access
• مقالات Close Access

مقالات Open Access

به مجلاتی که محتوای مقاله به صورت آنلاین و بر روی وب سایت مجله قابل دسترس است و خوانندگان برای دانلود و استفاده از آن هیچ مانع پولی و یا موانع دیگری روبروی خود نمی‌بینند، مجلات Open Access می‌گویند. معمولاً مولف هزینه‌های چاپ و انتشار مقاله را می‌دهد تا خوانندگان بتوانند به صورت آزادانه به محتوای مقاله وی دسترسی پیدا کنند. به این معنی که مجله پولی که از خوانندگان مقاله قرار بوده دریافت نماید، آن را از مولفین مقاله دریافت می‌ستاند.^[12]

هدف از فراهم ساختن مجلات Open Access، دسترسی رایگان به نتایج تمامی آثار علمی، داوری و منتشر شده در مجلات تخصصی علمی پژوهشی برای همگان و به حداکثر رساندن ضریب تاثیر نتایج پژوهش‌های علمی است. منابع این مجلات می‌توانند بهترین مکمل برای منابع آنلاین کتابخانه باشند.

در مجموع مجلات اپن اکسس با رویکردی نو پا به عرصه گذاشته‌اند و محققین باید با استفاده از آنها بر اطلاعات علمی در زمینه‌ی مطالعاتی خود بیفزایند. این مجلات در راستای بالا بردن و تقویت کردن زیر شاخه‌های علوم مختلف بوجود آمده‌اند و با مطالعه و استفاده‌ی رایگان آنها می‌توان چندین منبع غنی علمی را در شاخه‌ی مطالعاتی خود بدست آورد.

حق مالکیت مقالات اپن اکسس معمولا با رنگ از هم تمیز داده می‌شوند، مطرح‌ترین رنگ ها؛ طلایی (صرفا ناشر)، سبز (صرفا نویسنده)^[13]، ترکیبی (ناشر و نویسنده – Hybrid)^[14] و… می‌باشد.

دسترسی به مقالات Open Access

روش اول (طلایی): نشر از طریق پایگاه‌های ناشر، در ژورنال‌های دسترسی آزاد. این راه در بیشتر مواقع رایگان است. هزینه‌های نشر که به عنوان هزینه‌های پردازش مقاله (APCs) شناخته می‌شوند توسط محقق یا موسسه وی پرداخت می‌شود. برخی سازمان‌ها که از پژوهش‌های آکادمیک حمایت مالی می‌کنند، حس می‌کنند که دسترسی آزاد مهم است و آنها حاضراند هزینه‌ها را خود پوشش دهند. فهرستی از ژورنال‌های دسترسی آزاد که به صورت جهانی قابل دسترسی هستند در وبسایت DOAJ قابل دسترسی می‌باشند.

روش دوم (سبز): متن کامل انتشارات‌های آکادمیک در آرشیو نگهداری می‌شوند؛ یک پایگاه‌ داده‌ای با دسترسی عمومی که توسط یک سازمان پژوهشی مدیریت می‌شود. شما می‌توانید آرشیو‌های هلندی را از طریق NARCIS، پرتال هلندی اطلاعات پژوهشی پیدا کنید.

روش سوم: جستجو در اینترنت! شاید به روزترین روش استفاده از موتور جستجوگر گوگل باشد، به این دلیل که لینک‌های روش اول و دوم ممکن است در طول زمان دست‌خوش تغییراتی شوند و یا پس از مدت زمانی ارائه خدمات در آنها به کلی متوقف گردد.

مقالات Close Access

در مقابل مجلاتی که اجازه دسترسی آزاد به مقالات وجود ندارد، در اصطلاح مجلات کلوز اکسس close access گفته می‌شود. درنتیجه خوانندگان یا کتابخانه‌ها برای دسترسی به مقالات این نوع مجلات بایستی حق آبونمان مجلات را پردازند تا بتوانند از مقالات مندرج در آنها استفاده کنند. همچنین، در این مجلات بین مولفین مقاله و مجله قرارداد کپی رایت امضا می‌گردد و مجله حقوق اشتراک‌گذاری و تکثیر محتوای مقاله را به عهده می‌گیرد. بنابراین این مجلات برای خوانندگان تحت عنوان مجلات پولی می‌باشند.

حالات انتخابی در مجلات اپن اکسس

مقایسه مجلات اپن و کلوز اکسس

• مجلات کلوز اکسس (close access) معروف‌‌تر و بین مجامع علمی و آکادمیک شهرت و اعتبار بیشتری دارند. زیرا بسیاری از آنها دارای ایمپکت فاکتور IF هستند.
• مجلات اوپن اکسس (open access) مجلاتی جدید هستند و معمولاً ضریب تاثیر IF ندارند. اما نداشتن ضریب تاثیر نمی‌تواند تنها ملاک انتخاب یا عدم انتخاب یک مجله باشد و می‌بایست به فاکتورهای دیگر هم توجه کرد.
• مجلات اوپن اکسس (open access) مدت زمان کمتری را برای چاپ و پذیرش مجلات تخصیص می‌دهند و معمولاً فرآیند پاسخ‌دهی آنها به مولفین کوتاه است.
• فرآیند داوری در مجلات کلوز اکسس (close access) معمولاً طولانی است مگر این که برای داوری سریع‌تر هزینه بالایی پرداخت شود.

ارزیابی اعتبار مجلات علمی

قبل از اینکه مجله‌ای جهت چاپ مقاله‌مان انتخاب نماییم باید بتوانیم آن مجله را ارزیابی نماییم، قاعدتا اگر ژورنال مدنظر شما از ارزش علمی پایینی برخوردار باشد عملا زمان و هزینه خود را به باد داده اید، این مسئله برای کسانی که قصد مهاجرت نیز دارند بسیار حائز اهمیت می‌باشد. در ادامه فاکتورهایی که در زمینه بررسی اعتبار یک ژورنال عملی به ما کمک می‌کنند را با یکدیگر مرور خواهیم نمود.

ضریب تاثیر (Impact Factor)

ضریب تاثیر اگرچه یک محاسبه دقیق ریاضی نیست، اما یک کارکرد تقریبی از میانگین استناد برای تعداد کل استنادت نسبت به مقالات چاپ شده در دو سال می‌باشد. اگر ضریب تاثیر در نشریه‌ای برابر با 1.0 باشد، بدین معنی است که به طور متوسط ​​مقالات منتشر شده در 1 تا 2 سال پیش حداقل یکبار به این نشریه ارجاع داده‌اند. اگر فاکتور تاثیرگذاری مجله‌ای برابر با 2.5 باشد به این معنی است که به طور متوسط در یک یا دو سال پیش ​​مقالات منتشر شده در این مجله، دو و نیم بارمورد استناد قرار گرفته‌اند. مقالات استناد شده ممکن است مقالات منتشر شده در همان مجله نیز باشند.^[15]

دو نوع ضریب تاثیر وجود دارد؛ ضریب تاثیر ۲ ساله و ضریب تاثیر ۵ ساله.

نحوه محاسبه آنها شبیه به هم است. برای مثال برای سال ۲۰۱۷ فرمول‌های آنها به شکل زیر محاسبه می‌گردید:

ضریب تاثیر دو ساله: استنادهای دریافت شده در سال ۲۰۱۷ توسط مقالات چاپ شده در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ تقسیم بر مجموع مقالات چاپ شده در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۵.

ضریب تاثیر پنج ساله: استنادهای دریافت شده در سال ۲۰۱۷ توسط مقالات چاپ شده در سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ تقسیم بر مجموع مقالات چاپ شده در سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶.

مشکلات Impact Factor

Impact Factor اگرچه می‌تواند معیاری برای سنجش کیفیت نشریات باشد اما به دلیل محدودیت‌هایی که دارد نباید آنرا به تنهایی شاخصی برای ارزشیابی و سنجش کیفیت مجلات دانست، در ادامه برخی از مشکلات این شاخص آورده شده است؛

• ناکافی بودن بازه زمانی دو ساله برای رشته‌های ایستاتر که دیرتر به پختگی استنادی می‌رسند.
• عدم تصحیح تفاوت رفتار استنادی در رشته‌ها و در نتیجه عدم قابلیت این شاخص برای مقایسه‌ی مجلات رشته‌های مختلف.
• عدم تصحیح تفاوت پوشش پایگاهی رشته‌ها.
• تفاوت در نوع منابع در صورت و مخرج کسر.
• در این میان، عدم امکان مقایسه‌ی بین رشته‌ای از مهم ترین اشکالات وارده به آن بوده است که اسنیپ می‌کوشد تا آن را برطرف سازد.

نحوه تعیین ضریب تاثیر مجلات

خوشبختانه در این زمینه وب سایت‌های متنوعی وجود دارند که شما می‌توانید به صورت رایگان و به راحتی از آنها استفاده نمایید، وب سایت bioxbio.com یکی از نمونه‌های بسیار خوب برای تعیین Impact Factor می‌باشد، در این وب سایت کافیست نام مجله مدنظر خود را وارد نمایید تا در ادامه ضریب تاثیر آن به شما نشان داده شود (ویدیو شماره 1: آموزش نحوه ارزیابی مجلات).

نمایی از ضریب موثر مجله Power Sources در وب سایت Bioxbio

ضریب SJR

(SCImago Journal Rank (SJR مقیاسی برای ژورنال‌های علمی است که تعداد ارجاعات ژورنال و اهمیت نشریاتی که ارجاعات در آنها صورت می‌گیرد را محاسبه می‌کند. SJR یک ژورنال یک عدد است که میانگین ارجاعات انجام شده در مدت یک سال به تعداد مقالات منتشر شده در سه سال گذشته در همان ژورنال را نشان می‌دهد. SJR بالاتر به معنای ارزش بالاتر ژورنال است.

شاخص SJR متغیری است که بر اساس تئوری شبکه حساب می‌شود. اینگونه مقیاس‌ها اهمیت برآمدگی (node) در یک شبکه را به نوعی محاسبه می‌کند که برآمدگی‌هایی با امتیاز بالاتر بر روی امتیاز کلی برآمدگی تاثیر می‌گذارد. شاخص SJR ساخته شده است تا در شبکه‌های بسیار بزرگ و همگن ارجاعات ژورنال‌ها استفاده شود.^[16]

شاخص SJR جایگزینی برای ضریب تاثیر (Impact Factor – IF) یا میانگین ارجاعات به هر مقاله در مدت 2 ساله است که با مخفف Cites Per Doc شناخته می‌شود.

شاخص اسنیپ (SNIP)

از نظر ماهیت، این شاخص مشابه ایمپکت فکتور می‌باشد و استنادهای مقالات یک مجله را بررسی می‌کند. نحوه محاسبه این شاخص به این صورت است که ابتدا فراوانی استنادها در سال 2020 به مقالات منتشر شده در سه سال گذشته آن را بر مجموع مقالات قابل استناد منتشر شده در سه سال گذشته از سال 2020 تقسیم می‌کنند. که به این طریق میزان ضریب تاثیر خام مجله تعیین می‌گردد. در نهایت ضریب تاثیر خام برپتانسیل استنادی پایگاه در رشته‌ی مربوطه تقسیم می‌شود تا تفاوت‌های رشته‌ها به لحاظ رفتار استنادی و نیز به لحاظ میزان پوشش در پایگاه تصحیح شود.^[17]

از مزایای این شاخص می‌توان به توانایی مقایسه مجلات در رشته‌های مختلف علمی، منطقی‌تر بودن بازه زمانی و پوشش پایگاهی بهتر اشاره نمود اما عیب این شاخص نیز این است استنادهای دورتر را بررسی می‌کند و خود استنادی و استنادهای همکاران مقالات را در نظر نمی گیرد. این شاخص در مجلات SCOPUS استفاده می‌گردد.

شاخص IPP

این شاخص نیز در مجلات اسکوپوس کاربرد دارد و میزان استنادهای مقالات یک مجله را نشان می‌دهد. نحوه محاسبه نیز به این صورت است که میزان استنادها در یک سال را بر منابع پژوهشی منتشر شده در سه سال قبل‌تر از آن را محاسبه می‌کند و جواب این عبارت را بر میزان کل مقالات منتشر شده در همان سه سال تقسیم می‌شود و این ضریب به دست می‌آید.

در این شاخص احتمال دستکاری نسبت به شاخص‌های قبلی کاهش می‌یابد و و تاثیر مجله را به صورت عادلانه تری در نظر می‌گیرد.

نحوه تعیین شاخص اسنیپ و IPP

یکی از گزینه‌های مناسب برای تعیین شاخص‌های اسنیپ و IPP وب سایت https://www.journalindicators.com/indicators می‌باشد، در این وب سایت به راحتی می‌توانید شاخص‌های مذکور را در زمان‌های متفاوت بروی نمودار مشاهده نمایید. (ویدیو شماره 1: آموزش نحوه ارزیابی مجلات).

شاخص اسنیپ مجله Nature Energy در وب سایت journalindicators

شاخص JRK

در پایان هر سال، مجله‌های مربوط به یک موضوع خاص طبق میانگین فاکتور تاثیر مجله یا JIF ردیف بندی می‌شوند. به این ترتیب مجله با بیشترین JIF در صدر جدول قرار میگیرد. همواره JRK بین صفر و یک تغییر می‌کند. وقتی JRK برای مجله‌ای یک باشد بدین معنی است که در آن گرایش خاص علمی هیچ مجله‌ای وجود ندارد که درجه آن بر مبنای JIF از مجله مورد نظر ما بالاتر باشد. یا مثلاً وقتی JRK برای مجله‌ای ۶۵% باشد بدان معنی ست در آن گرایش خاص ۳۵% مجلات بر مبنای JIF از مجله مورد نظر ما بالاتر می‌باشند.

نکات مهم در انتخاب مجله

در ادامه 6 مورد به صورت تیتروار و البته خلاصه در زمینه انتخاب مجله مناسب ذکر خواهد شد که رعایت آنها مسلما می‌تواند در انتخاب مجله شایسته، کمک شایانی به شما نماید؛

1. گسترده یا تخصصی: هر ژورنالی متفاوت از دیگری عمل می‌کند اگر مقاله شما به موضوعی به شکل گسترده می‌پردازد بهتر است مجله‌هایی انتخاب شوند که در آنها به موضوعات به شکل کلی نگریسته می‌شود.
2. اهداف مجله: اهداف مجلات می‌تواند با یکدیگر کاملا متفاوت باشند، به عنوان مثال یک مجله در حوزه بالینی فعالیت می‌کند در حالیکه مقاله شما کاربردی و یا پایه‌ای می‌باشد، با مطالعه مقالات اخیر یک مجله می‌توان به اهداف آن پی برد.
3. اشتراکات موضوعی: قطعا این مسئله سهم بسزایی در رد و یا تایید مقاله شما دارد، برای درک بهتر این مسئله؛ جدیدترین مقالات ثبت شده در مجله مذکور باید مطالعه و بررسی گردد.
4. مدت زمان داوری: به صورت کلی هرچه مدت زمان داوری کمتر باشد برای شما بهتر خواهد بود، البته نباید این مدت زمان بیش از اندازه کوتاه باشد چرا که ممکن است خبر خوشایندی در مورد کیفیت ژورنال نباشد. معمولا بازه زمانی در بهترین حالت باید بین 2 تا 3 ماه باشد.
5. نویسندگان مطرح: یکی از مزیت‌های ژونال‌های مطرح حضور نویسندگان درجه یک دنیا در آنها می‌باشد، این مسئله هم می‌تواند در بررسی هایتان مورد توجه قرار گیرد.
6. نمایه‌های مجله: هرچه نمایه‌های مجله بیشتر بوده و در پایگاه‌های علمی (ISI، اسکوپوس و…) بیشتری حضور داشته باشد قطعا اعتبار مجله بیشتر خواهد شد.

ویدیو شماره 1: آموزش نحوه ارزیابی مجلات

دانلود فیلم آموزش نحوه ارزیابی مجلات | با حجم 20 مگابايت

پایگاه‌های عملی

میشل فوکو صاحب بیشترین ارجاعات مقاله در دنیا

در گذشته به منظور دسترسی به منابع علمی یاد شده از فرمت چاپی آن‌ها در نشریه ها، کتاب‌ها و… استفاده می‌شد، اما امروزه و به مدد وجود فناوری‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی، از منابع علمی الکترونیکی تحت وب نیز به طور فزاینده‌ای استفاده می‌شود.

عمده ترین منابع وب مورد استفاده در این خصوص، «پایگاه‌های اطلاعاتی» یا «Information Databases» هستند. البته بسیار مشاهده می‌شود که در متون و نیز گفتاری که مخاطب عام دارد، از عبارت‌هایی نظیر: «پایگاه مقالات علمی»، « سایت مقالات علمی » و یا «سایت مقالات انگلیسی» به جای «پایگاه اطلاعات علمی» یاد می‌شود که اگر چه از نظر علمی بدون اشکال هم نمی باشد. در ادامه 3 پایگاه علمی معتبر را با یکدیگر بررسی خواهیم نمود؛

پایگاه علمی Elsevier

لوگو الزویر که از مهر چاپی خانوادگی آنها برگرفته است

الزیویر یکی از ارائه‌دهندگان پیشروی راهکارهای اطلاعاتی است که سعی در افزایش عملکرد متخصصان حوزه‌های مختلف علمی، پزشکی و فناوری دارد؛ و تسهیلاتی را فراهم می‌آورد تا متخصصان ذیل بتوانند تصمیمات بهتری را اتخاذ کنند، مراقبت‌های بهتری را از بیماران به‌عمل آورند و گاهی حتی اکتشافات پیش‌گامانه‌ای را ایجاد کنند که این پیشرفت‌ها بتواند مرزهای دانش را جابه‌جا کند و موجبات پیشرفت بشر را فراهم آورد. الزیویر راهکارهای دیجیتال مبتنی بر وب را ارائه می‌دهد، که از میان‎‌‍ آن‌ها می‌توان به تعدادی از نام‌های معروف مانند «SicenceDirect، Scopus»، «ClinicalKey» و «Elsevier Research Intelligence» اشاره کرد. این شرکت حدود ۲،۲۰۰ ژورنال، شامل عناوینی هم‌چون «The Lacent» و «Cell»، و بیش از ۲۵،۰۰۰ عنوان کتاب را منتشر می‌سازد.^[18] شرکت الزیویر یکی از توابع گروه شرکت‌های «Reed Elsevier Group PLC» است که یکی از شرکت‌های پیشگام جهان در ارائه‌ی راهکارهای اطلاعاتی حرفه‌ای در بخش‌های علوم، پزشکی، حقوق، ریسک و کسب‌وکار است.

محل اصلی موسسه در آمستردام، مركز هلند قرار دارد، اما فعالیت موسسه به كشور مبدا محدود نیست، بلكه در كشورهای آمریكا و انگلستان هم فعالیت های مهمی را دنبال می كند.^[19]

بنیانگذار موسسه، «لوییس الزویر» این تجارت را در سال 1580 میلادی شروع كرد. این خاندان از دیرباز در كشور هلند به امر فروش و چاپ كتاب اشتغال داشته‌اند. با این همه سازمان امروزی الزویر در سال 1880 میلادی تاسیس شد و تولیدات اولیه آن را ژورنال لاسنت، سل و كتاب هایی شامل آناتومی گری و ساینس دایركت كه مجموعه‌ای از ژورنال های الكترونیكی بود، تشكیل می داد و در حال حاضر الزویر داده های اینترنتی خود را با نام اسكوپوس ارائه كرده است.^[20]

در حال حاضر بیش از 5/9 میلیون مقاله و فصل‌های کتاب در Elsevier موجود است.

ScienceDirect نیز یك سرویس اطلاعاتی الكترونیكی پیشرو می باشد كه به وسیله آن می‌توانید به بیش از 1700 مجله علمی، فنی، پزشكی به صورت تمام متن (Full Text) و 59 میلیون چكیده مقالات علمی دسترسی پیدا می كنید. و همچنین با 120 ناشر دیگر ارتباط برقرار نمایید.

نحوه دسترسی به مقالات Elsevier

برای مشاهدات مقالات ثبت شده در این پایگاه عملی می‌توانید به نشانی https://www.sciencedirect.com مراجعه کرده و از قسمت جستجوجوی آن مقالات مدنظر خود را جستوجو نمایید (ویدیو شماره 2: آموزش دسترسی به پایگاه‌های علمی مقالات).

نحوه جستجوی مقاله در وب سایت sciencedirect

پایگاه علمی IEEE

پایگاه علمی Institute of Electrical and Electronics Engineers یا همان IEEE (تلفظ:‌ای تریپ ای – Eye Triple E)، یکی از معتبرترین و بزرگترین پایگاه‌های علمی دانلود مقاله در حیطه مهندسی، فناوری اطلاعات و محاسبات است؛ که پس از ادغام دو مؤسسه مهندسان رادیو یا IRE (تأسیس در سال ۱۹۱۲) و مهندسان برق آمریکا یا به اختصار AIEEE (تأسیس در سال ۱۸۸۴) در سال ۱۹۶۳ تأسیس شده است. در واقع IEEE، بزرگترین سازمان فنی حرفه‌ای در سطح جهانی است که به پیشرفت فناوری به نفع بشریت اختصاص دارد.^[21]

گفتنی است، پایگاه علمی IEEE، سالانه به چیزی در حدود ۱۳۰ مجله تخصصی و ۴۰۰ مقاله کنفرانس در زمینه‌های علوم کامپیوتر، الکترونیک و مهندسی برق دسترسی دارد که بیش از یک سوم مقاله‌های علمی در زمینه‌های مذکور، توسط این پایگاه علمی انتشار داده می‌شوند. IEEE، به دانشجویان و پژوهشگران، اجازه دسترسی تحت وب به بیش از چهار میلیون سند که در بعضی از پراستنادترین مجلات و نشریات در زمینه مهندسی الکترونیک، برق و کامپیوتر چاپ شده‌اند را می‌دهد. چیزی در حدود ۲۰ هزار سند (Document) به صورت ماهانه به این پایگاه علمی اضافه می‌شود که بیش از ۱۲۵۰۰ سند را مقالات تشکیل می‌دهند. این پایگاه بطور هفتگی بروزرسانی می‌شود.^[22]

به صورت خلاصه IEEE شامل موارد زیر می‌باشد:

• بیش از ۴۲۲۰۰۰ عضو در بیشتر از ۱۶۰ کشور جهان دارد که از این تعداد بالغ بر ۱۲۳۰۰۰ نفر دانشجو می‌باشند که بیش از ۵۰ درصد از آن‌ها خارج از ایالات متحده هستند.
• ۳۳۹ بخش در ده منطقه جغرافیایی از سراسر دنیا.
• ۳۲۸۴ شعبه دانشجویی در کالج‌ها و دانشگاه‌ها در بیش از ۱۰۰ کشور جهان.
• ۲۲۲۶ شعبه دانشجویی از جوامع فنی IEEE.
• ۵۴۳ گروه وابسته.
• ۳۹ انجمن فنی.
• بالغ بر ۴.۵ میلیون سند در کتابخانه دیجیتال IEEE Xplore، با بیش از ۸ میلیون بار دانلود در هر ماه.
• بیش از ۱۲۵۰ استاندارد فعال و بالغ بر ۷۰۰ استاندارد در دست تدوین.
• انتشار چیزی در حدود ۲۰۰ چکیده مقاله در ژورنال و مجله.
• حمایت مالی از ۱۹۰۰ کنفرانس در ۱۰۳ کشور.

نحوه دسترسی به مقالات IEEE

برای مشاهده مقالات ثبت شده در این پایگاه علمی محبوب، کافیست وارد آدرس https://ieeexplore.ieee.org/Xplore/home.jsp شده و در بخش جستوجو به دنبال موضوعات مدنظر خود باشید (ویدیو شماره 2: آموزش دسترسی به پایگاه‌های علمی مقالات).

جستجوی مقاله در وب سایت ieeexplore.ieee.org

پایگاه علمی Springer

اشپرینگر Springer یکی از ناشران بزرگ بین‌المللی و یکی از پایگاه‌های اطلاعاتی اصلی می‌باشد که کتاب‌های آکادمیک و ژورنال‌های تخصصی علمی را منتشر می‌کند.

انتشارات Springer در سال ۱۸۴۲ توسط ژولیوس اشپرینگر در آلمان تاسیس شد و در حال حاضر بزرگترین ناشر کتب علمی به شمار می‌رود. این انتشارات همچنین دومین ناشر بزرگ ژورنال‌های علمی (پس از الزویر) بوده و در حوزه‌های مختلف علمی، فنی و پزشکی به نشر مقالات می‌پردازد.

پایگاه اطلاعاتی اشپرینگرلینك كه از محصولات این ناشر آلمانی می‌باشد از قوی ترین پایگاههای اطلاعاتی در سه حوزه‌ی علوم، فناوری و پزشكی (STM) محسوب می‌شود.

Springer Link یکی از بزرگترین و معتبرترین منابع اینترنتی در زمینه‌ی منابع علمی، فنی و پزشکی در دنیا می‌باشد.

ژولیوس اشپرینگر بنیانگذار اشپرینگر در سال 1196 ه.ش

Springer Link از سال ۱۹۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده است و تا به حال یک منبع اطلاعاتی برگزیده محققین در محافل، مؤسسات علمی و سایر مراکز علوم پایه می‌باشد. در سال ۲۰۱۶ این پایگاه ۳۷۰ میلیون کاربر داشته است و همچنین ۵۰ هزار مؤسسه اعم از دانشگاه، کتابخانه و مؤسسه تحقیقاتی اشترک این پایگاه را دریافت کرده‌اند.

در تاریخ ۱۵ ژانویهٔ ۲۰۱۵، گروه انتشارات هالتسبرینگ (Holtzbrinck Publishing Group) و نیچر (Nature Publishing Group) و اشپرینگر ساینس+بیزینس مدیا از ادغام با یکدیگر خبر دادند. این قرار داد در مه ۲۰۱۵ منعقد شد و انتشارات هالتسبرینگ با داشتن سهم اکثریت ۵۳٪ و همکاران BC با حفظ سهم ۴۷٪ در این شرکت، یک شرکت سرمایه‌گذاری مشترک جدید، به نام اشپرینگر نیچر، تشکیل دادند.^[23]

Springer Link نوشتارهای چاپی و الکترونیکی اشپرینگر ـ ورلاگ و همچنین فهرست در دست توسعه‌ای از ناشران ممتاز را به صورت متن کامل ارائه می‌نماید. این پایگاه لینک دسترسی به بیش از چهار میلیون مدرک را فراهم نموده است که شامل۲۱۱۳ نشریه می‌باشد که این نشریات توسط کارشناسان خبره کاملاً بررسی شده و یک فهرست در حال افزایش از مجموعه کتاب ها، که شامل بیش از ۳۴۵۶۵ عنوان کتاب و همچنین ۲۸۰ عنوان کتاب مرجع و نزدیک به ۱۰۶۲ عنوان کتاب‌های دوره‌ای در موضوعات: علوم شیمی ومواد، زمین شناسی و محیط زیست، علوم کامپیوتر، پزشکی، علوم انسانی و جامعه شناسی و حقوق، مهندسی، ریاضیات و آمار، فیزیک و ستاره شناسی، بازرگانی و اقتصاد، معماری و طراحی و هنر، علوم رفتاری، علوم پزشکی زیستی و حیاتی، محاسبات پیشرفته و طراحی وب را فراهم می‌نماید.

نحوه دسترسی به مقالات Springer

برای مشاهده مقالات ثبت شده در این پایگاه علمی، کافیست وارد آدرس https://link.springer.com شده و در بخش جستوجو به دنبال موضوعات مدنظر خود باشید (ویدیو شماره 2: آموزش دسترسی به پایگاه‌های علمی مقالات).

ویدیو شماره 2: دسترسی به پایگاه‌های علمی مقالات

دانلود فیلم دسترسی به پایگاه‌های علمی مقالات | با حجم 62 مگابايت

تعیین مدت زمان داوری مجلات

شاید یکی از بزرگترین دغدغه‌ها برای نویسنده مقاله مدت زمان داوری آن در مجلات مختلف می‌باشد و اکثر مواقع نیز از ما در مورد مدت زمان داوری مقالات در نشریات متفاوت سوال می‌پرسند، متاسفانه این مدت زمان به المان‌های متفاوتی بستگی دارد که در نهایت باعث ایجاد یک مسئله با پارامترهای زیادی می‌گردد و به همین دلیل اظهار نظر در مورد آن تقریبا مشکل است. با این حال در ادامه 2 روش اصولی برای تخمین مدت زمان داوری در مجلات مختلف خدمت شما ارائه می‌شود؛

بررسی مقالات چاپ شده

در این روش شما کافیست برخی از جدیدترین مقالات چاپ شده در مجله مدنظرتان را بررسی نمایید، اگر مقالات مذکور از دید موضوع و عنوان با مقاله شما تفاوت فاحشی داشت، توصیه می‌شود یکی از مقالات مرتبط با کار خود که ترجیحا در چند ماه گذشته در این مجله به چاپ رسیده است را بررسی نمایید.

مقاله A:

در زیر تصویری از پانوشت دو مقاله را مشاهده می‌نمایید، در این پانوشت‌ها اطلاعات خوبی جهت تخمین مدت زمان داوری آورده شده است، همانگونه که در مقاله A مشخص است؛ این مقاله در 3 July دریافت شده و درنهایت در 11 December مورد تایید قرار گرفته است، به این ترتیب می‌توان گفت مدت زمان داوری در این مجله حدودا 5 ماه می‌باشد.

مقاله B:

در پانوشت مقاله B سه تاریخ ثبت شده است؛ 7 March مقاله دریافت شده، 4 April مقاله مورد بازبینی قرار گرفته، 8 April مقاله تایید و ثبت شده و درنهایت در 27 June مقاله به چاپ رسیده است.

در مقاله B مدت زمان داوری تقریبا 3 ماه می‌باشد البته این مقاله گویا مشکلاتی داشته که مورد بازبینی قرار گرفته و اگر فرض کنیم مقاله شما هیچگونه مشکلی نداشته باشد بدین ترتیب می‌تواند در کمتر از 2 ماه نیز داوری شود که عددی خوب محسوب می‌شود.

استفاده از ابزارهای آنلاین

در این روش ما با استفاده از وب سایت‌های توصیه شده از سوی پایگاه‌های علمی، اقدام به تخمین مدت زمان داوری و میزان درصد پذیرش مقالات در مجلات متفاوت می‌نماییم. از آنجایی که هر پایگاه علمی وب سایت مختص به خود را دارد، این آموزش را در بخش “یافتن مجله برای چاپ مقاله در پایگاه‌های علمی” توضیح خواهیم داد.

یافتن مجله مناسب برای چاپ مقاله

یکی از مهمترین کارهایی که شما باید پس از نوشتن مقاله‌تان به آن بپردازید، یافتن مجله مناسب برای چاپ مقاله می‌باشد، متاسفانه بیشتر دوستان اطلاع درستی از این قسمت نداشته و گاها مقاله خود را به صرف زمان و هزینه برای مجلاتی می‌فرستند که شاید متناسب با موضوع کار شده در مقاله موردنظر نمی باشد.

یافتن مجله برای چاپ مقاله در Elsevier

فرآیند یافتن مجله مناسب در الزویر تقریبا ساده می‌باشد، برای شروع کافیست وارد آدرس https://journalfinder.elsevier.com شده و در ادامه به ترتیب در؛ Paper title عنوان مقاله، Paper abstract خلاصه مقاله، Keywords کلمات کلیدی، Field of research حوزه کار تحقیقاتی خود را از لیست انتخاب نمایید و درنهایت می‌توانید به دلخواه گزینه‌های Refine your research را تنظیم نمایید (این قسمت اختیاری بوده و الزامی به پر کردن آن نیست)، در پایان بروی گزینه Find journals کلیک کرده تا به شما لیستی از مجلات مناسب ارائه نماید (ویدیو شماره 3: آموزش تخمین مدت زمان داوری مقالات).

مدت زمان داوری در مجلات Elsevier

برای اطلاع از مدت زمان داوری ها، درصد پذیرش و… کافیست وارد وب سایت https://journalinsights.elsevier.com شده و در قسمت Find other journals نام مجله خود را وارد نمایید، در ادامه به شما آیتم‌های متفاوتی در ارتباط با مجله موردنظر ازجمله شاخص‌های تعیین کیفیت و… نشان داده می‌شود که می‌توانید از آنها در جهت بررسی کیفیت مقاله مذکور استفاده نمایید. در ادامه در بخش Speed گزینه Review speed را انتخاب نمایید، در این بخش همانگونه که مشخص است مدت زمان تصمیم گیری در مورد مقالات در سال‌های متفاوت نشان داده می‌شود (ویدیو شماره 3: آموزش تخمین مدت زمان داوری مقالات).

یافتن مجله برای چاپ مقاله در IEEE

برای یافتن مجلات مناسب در این پایگاه علمی کافیست به آدرس https://publication-recommender.ieee.org مراجعه کرده و در آن با استفاده از کلمات کلیدی، عنوان و یا خلاصه مقاله خود مجلات مرتبط به کارتان را پیدا نمایید، در همین وب سایت امکان اطلاع از مدت زمان داوری مجلات نیز فراهم شده است.

یافتن مجله برای چاپ مقاله در Springer

جهت یافتن مجلات زیرنظر این پایگاه علمی نیز کافیست وارد آدرس https://journalsuggester.springer.com شده و در قسمت Manuscript title عنوان مقاله، Manuscript text خلاصه‌ای از مقاله و در Subject area حوزه کاری مقاله‌تان را مشخص نمایید، در نهایت با زدن دکمه Suggest journals لیستی از مجله‌های مرتبط را به شما نشان خواهد داد، این پایگاه داده نیز مانند IEEE در همان مکان مدت زمان داوری را به شما با عنوان First decision به صورت میانگین و درصد قبولی را با Acceptance rate نشان خواهد داد.

یافتن مجله Open Access برای چاپ مقاله

هماهنگونه که پیش‌تر توضیح داده شد، مقالات اپن اکسس دسته‌ای از مقالات بوده که به صورت کاملا رایگان منتشر می‌شوند و محققین برای دسترسی به آنها نیازی به پرداخت وجهی ندارند با این حال تمام هزینه‌های آن توسط نویسنده مقاله تامین می‌گردد. پایگاه علمی اشپرینگر وب سایتی را ارائه داده است که در آن می‌توانیم مجلات مرتبط با مقاله (Open access) خود را بیابیم، برای اینکار کافیست به آدرس https://www.springeropen.com مراجعه کرده، سپس برویExplore our journals by subject کلیک کرده، حوزه مدنظر خود را انتخاب نمایید، سپس کلمه Journals را انتخاب می‌کنیم تا درنهایت به شما لیستی از ژورنال‌هایی که در زمینه اپن اکسس می‌توانند پذیرای مقاله ما باشند را ارائه نماید (ویدیو شماره 3: آموزش تخمین مدت زمان داوری مقالات).

مقایسه مجلات در انتشارات مختلف

گاهی نیاز است صرف نظر از اینکه مجلات در چه پایگاه علمی (الزویر، IEEE و…) چاپ شده‌اند آنها را با یکدیگر مقایسه کرده و در این مقایسه نیز زمان داوری هر مجله مشخص شود، برای این کار وارد وب سایت https://scirev.org شده و درSearch for a scientific discipline حوزه کاری خود را مشخص نمایید در ادامه وب سایت Scirev لیستی از مجلات مرتبط با کار شما را نشان خواهد داد که در کنار آنها مواردی مانند؛ زمان مورد نیاز داوری، امتیاز مجله و… وجود خواهند داشت. در ستون 1^st rev. rnd میانگین اتخاذ تصمیم اولیه در مورد مقاله شما به محض دریافت، Tot. handling نیز مدت زمان تحت بررسی مقاله بوده و در نهایت ستون Im. Rejection مدت زمان تصمیم گیری در مورد رد شدن مقاله شما از سوی داورین می‌باشد (درصورتی که به هر دلیل مقاله شما مورد تایید کارگروه نباشد) (ویدیو شماره 3: آموزش تخمین مدت زمان داوری مقالات).

ویدیو شماره 3: آموزش تخمین مدت زمان داوری مقالات

دانلود فیلم آموزش تخمین مدت زمان داوری مقالات | با حجم 46 مگابايت

Cover Letter چیست

همان طور که از نام کاورلتر مشخص است یک نامه پوششی است. نامه‌ای است که به منظور پوشش صحیح و معرفی درست مقاله نوشته می‌شود. نویسنده‌ای که قصد ارسال مقالات نوشته شده و یا استخراج شده خود به مجلات معتبر داخلی و خارجی دارد، باید به همراه مقاله ارسالی خود کاورلتر نیز ارسال نماید بنابراین نویسنده کاورلتر همان نویسنده مقاله ارسالی می‌باشد.

هدف از نوشتن کاورلتر معرفی مختصر نویسنده مقاله و همچنین اهداف او از نوشتن مقاله است، وجود این نامه نشانگر حرفه‌ای بودن نویسنده مقاله مذکور نیز می‌باشد

کاورلتر (نامه پوششی) با مقاله برای مجله ارسال می‌شود. و از آنجایی که مقالات ارسالی به مجله در ابتدا توسط سردبیر مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرند بنابراین می‌توان گفت که مخاطب نامه کاورلتر سردبیر مجله است. پس کاورلتر برای مجله مورد نظر برای ارسال مقاله و سردبیر مجله نوشته می‌شود.

البته کاور لتر برای زمانی که می‌خواهید درخواستی برای همکاری یا پذیرش در دوره‌های ارشد و دکترا ارسال کنید به درخواست شما نیز پیوست می‌شود و در واقع مانند یک راهنما در مورد سند‌های ارسالی شما، هدف و انگیزه شما به خواننده توضیح می‌دهد. هدف اصلی از نوشتن کاور لتر؛ ارائه توضیح مختصر و جامع در ارتباط با مقاله و مطالعه انجام شده است. در خیلی از مواقع اگر به همراه مقاله یا رزومه، cover letter ارسال نشود، ممکن است دبیر یا سرپست ژورنال به سند ارسالی توجهی نکند. این امر در درخواست همکاری یا گرفتن پذیرش از دانشگاه‌های معتبر نیز صادق است.

نکاتی که باید در کاور لتر نوشت

اسم و اطلاعات تماس: به صورت واضح نام خود و روش‌های ارتباطی مرسوم بین المللی را بیان نمایید.

نام مقاله و مجله مدنظر: اینکه این نامه برای کدام مجله و تحت عنوان چه مقاله‌ای ارسال می‌شود ذکر شود.

نوع مقاله ارسالی: بهتر است در میان نوشته‌هایتان به نوع مقاله ارسالی (عملی پژوهشی، علمی ترویجی و…) نیز اشاره نمایید.

توضیحات کوتاه: توضیح کوتاهی در مورد روندکار، نوآوری و ایده بکار رفته در مقاله. دقت داشته باشید این بخش کوتاه باشد و زیاده گویی نشود.

اختصاصی بودن: حتما در پایان ذکر نمایید که این مقاله صرفا برای این مجله ارسال شده و سایر نویسندگان آن نیز از این مسئله اطلاع دارند.

نکاتی که نباید در کاور لتر نوشت

توضیحات بسیار زیاد: به‌هیچ وجه در کاور لتر زیاده گویی نکنید، سعی کنید با استفاده از کمترین تعداد کلمات بیشترین تاثیر را داشته باشید.

شرح داستان زندگی: متاسفانه برخی از نویسندگان شرح زندگانی خود را به صورت کامل بیان می‌کنند، به صورت پیش‌فرض اصلا نیازی به این کار نیست مگر اینکه در راستای مقاله بوده باشد و آن هم به شکل یه نکته بسیار کوتاه نوشته شود.

تعریف اغراق آمیز: واقع‌گرا باشید و بیش از اندازه از مقاله تعریف نکنید.

مجلات قبلی: به‌هیچ وجه نام مجلاتی که مقاله شما را پیش‌تر رد نموده‌اند را ذکر نکنید!.

قبل از نوشتن Cover letter از خود بپرسید چرا این مقاله مهم است و چرا باید در این مجله چاپ شود، سپس بهترین پاسخ را در کاور لتر وارد نمایید

نحوه نگارش Cover letter

هدف ما در نگارش کاور لتر این است که در چند دقیقه بتوانیم سردبیر یک مجله را برای خواندن و توجه بیشتر به مقالمان متقاعد کنیم، در ابتدا چندین پاراگراف برای نحوه نگارش این نامه تایپ کردم اما درنهایت تصمیم گرفتم که به شکلی ساده و خلاصه این قسمت را توضیح دهم تا شما هم از همین سبک در نوشتن این نامه بسیار مهم استفاده نمایید.

سبک نوشتاری در کاور لتر باید اداری باشد، در این نامه از اصطلاحات و موارد عامیانه نباید استفاده کرد

در ادامه، در 5 بخش نحوه نگارش این نامه را توضیح خواهیم داد؛

موارد پایه

در ابتدا باید حتما نامه خطاب به مجله و یا سردبیر باشد (خطاب به سردبیر توصیه می‌شود)، پس از آن مطمئن شوید که در نامه پوششی به نام دقیق مقاله و مجله مدنظر اشاره کرده اید.

نقاط قوت

در ابتدای نامه سعی کنید در چند خط؛ هدف از نگارش مقاله، نوآوری و یا ایده‌ای جالب توجه ذکر نمایید، این قسمت باید قوی باشد تا مخاطب تشویق به مطالعه ادامه نامه شود، سعی کنید متفاوت باشید ولی این تفاوت نباید منجر به نوشتن چندین خط توضیح شود.

بدنه اصلی نامه

پس از قسمت قبلی در این بخش اجازه دارید تا حدودی وارد جزئیات بیشتر کارتان شده و سردبیر را به گونه‌ای در جریان کار قرار دهید، در صورتی که یکی از نویسندگان مقاله فردی سرشناس می‌باشد و یا مقاله بسیار مطرحی در کارنامه خود دارد، می‌توانید از او در این بخش یاد نمایید، درست است که این بخش را بدنه اصلی نامه خطاب می‌کنیم ولی این به معنی صدور مجوز برای ثبت یک نوشته طولانی در این بخش نیست، مختصر و بسیار مفید.

جلب توجه

در پایان حتما ذکر نمایید که این مقاله صرفا و برای اولین بار برای شما ارسال شده و این کار در خصوص مجلات دیگر صورت نگرفته است، برای اینکه مشکلی در زمینه کپی رایت نداشته باشید بهتر است به آگاهی سایر نویسندگان مقاله در خصوص این نامه نیز اشاره نمایید.

پانوشت

در این قسمت با عرض تشکر و آرزوی موفقیت، تمامی اطلاعات تماس مورد نیاز را وارد نمایید.

شاید مهمترین دغدغه در نوشتن کاورلتر، خلاصه و مفید بودن آن می‌باشد، هیچوقت نخستین نگارش نامه را ارسال نکنید، برای نگارش نامه پوششی چندین ساعت زمان صرف کرده و زمانی که از اثرگذاری حداکثری آن مطمئن شدید اقدام به ارسال آن نمایید.

نمونه کاور لتر

در ادامه برای شما یک نمونه کاور لتر استاندارد به همراه بخش‌های گفته شده، آورده شده است؛

{موارد پایه}

(نام سردبیر) Dear Editor of AJPS

I am submitting a manuscript for consideration of publication in the Asian Journal of Pharmaceutical Sciences. The manuscript is entitled Preparation of nimodipine microspheres contained in solid dispersion and evaluation of their in vitro and in vivo characteristic

{نقاط قوت و بدنه اصلی}

Nimodipine was formulated into immediate and sustained release microspheres in a solid dispersion. Two types of microspheres i.e

Immediate release and sustained release microspheres could be successfully prepared through adjustment of the ratio of nimodipine to the functional additives. Following X-ray, DTA and SEM analysis, it was found that nimodipine was highly dispersed and present in the microspheres in an amorphous state.

{جلب توجه}

.It has not been published elsewhere and that it has not been submitted simultaneously for publication elsewhere

{پانوشت}

.Thank you very much for your consideration

,Sincerely

Prof. Hua Zhang

Shenyang Pharmaceutical University

No. 103 Wenhua Road, Shenyang 110016, China

Tel: +86-24-23954561, Fax: +86-24-23546354

Email: Sample@gmail.com

نکات پایانی Cover letter

• فونت نوشتاری را بروی Arial یا Times New Roman با اندازه 12p قرار دهید.
• فاصله گذاری در تمام متن رعایت شده باشد.
• بین بدنه اصلی متن و عنوان و پانوشت یک خط فاصله قرار دهید.
• در نوشته از تورفتگی استفاده نکنید.
• نوشته را تراز (Justify) نکنید و صرفا به صورت چپ چین متن را بنویسید.
• حتما توصیه می‌شود متن نوشته را با افرادی که در سطح خوبی از زبان قرار دارند درمیان بگذارید، در صورتی که این افراد در دسترس نیستند می‌توانید از Grammarly نیز استفاده نمایید.
• از نام صحیح گیرنده مطمئن شوید، در صورت نیاز می‌توانید با وی تماس بگیرید.^[24]

در پایان برای اینکه شما یک نمونه صحیح Cover Letter به همراه توضیحات آن در دسترس داشته باشید، یک کاور لتر در قالب ورد (.docx) پیوست شده است که در زیر می‌توانید آن را دانلود نمایید.

دانلود با لينک مستقيم نمونه کاورلتر به‌همراه توضیحات | با حجم 1 مگابايت

Research Highlights چیست

در برخی از مجلات پایگاه عملی الزویر ارائه ریسرچ هایلایت (نکات برجسته تحقیق) الزامی می‌باشد، Research Highlights حاوی نکات برجسته تحقیق و یا ایده‌های بکار رفته در مقاله شما می‌باشد که عمدتا در صفحه اولیه و قبل از خلاصه مقاله قرار می‌گیرد، در ادامه نکاتی که عینا در وبسایت Elsevier در این زمینه آورده شده است بازگو می‌گردد.^[25]

اهمیت Research Highlights

زمان پژوهشگری که قرار است از مقاله شما استفاده نماید قطعا مهمترین دلیل ارائه یک Research Highlights می‌باشد، مخاطب شما با مطالعه Research Highlights باید بتواند در کوتاه ترین زمان ممکن به دستاوردهای مقاله شما واقف گردد، البته در پایگاه علمی الزویر بیشتر به موتورهای جستجوگر اشاره کرده و گفته می‌شود که ماشین‌ها نیز می‌توانند همانند مخاطبین مقالات شما را وارسی کنند پس به گونه‌ای بنویسید که اگر مخاطب نیاز خود را در موتورهای جستوجوگر سرچ نمود به راحتی به مقاله شما دسترسی پیدا نماید.

نحوه نوشتن Research Highlights

1. صرفا نوآوری‌ها در آن گفته شود.
2. تنها شامل 85 کارکتر باشد (فضاهای خالی نیز محسوب می‌شوند).
3. روند کار، اطلاعات (داده ها) بدست آمده و توضیحات کلی نباید نوشته شود.
4. نخستین موردی که مخاطب می‌بیند این قسمت بوده پس سعی کنید مناسب بنوسید.

نمونه Research Highlights

در تصویر زیر یک نمونه Research Highlights برای مقاله‌ای در زمینه ژنراتور ورنیر آهنربا دائم مشاهده می‌نمایید.^[26]

نمونه Research Highlights برای مقاله موتور ورنیر

موضوع جذاب

متاسفانه بسیار دیده شده که افراد برای موضوعاتی که دیگر به روز نیستند و کمتر محققین و مجلات به سمت آنها می‌روند مقاله ارائه می‌کنند، اصولا نوشتن و چاپ مقاله کاری زمان‌بر و چالشی می‌باشد حال اگر موضوع شما چندان جذاب نباشد در آینده نیز هیچگونه ارجاعی به آن داده نخواهد شد و این به معنای دیده نشدن زحمات چندین ماهه شما می‌باشد.

یافتن موضوع جذاب برای مقاله

موثرترین مسیر مشاوره با یک استاد راهنما در دانشگاه می‌باشد، سعی کنید اساتید جوان که به تازگی مقاله منتشر کرده‌اند را در اولویت قرار داده و از تجربیات آنها استفاده نمایید.

در ادامه می‌توانید به وب سایت‌های ژورنال‌های معتبر رفته و اخیرترین مقالاتی که در این مجلات به چاپ رسیده‌اند را مطالعه و بررسی نمایید.

عنوان خوب

عنوان تاثیر بالایی در پذیرش یا عدم پذیرش مقالات دارد. عنوان مهم است زیرا اولین بخشی می‌باشد که خواننده و داور ژورنال آن را مطالعه می‌کند. عنوان می‌تواند نشانگر مهارت و تبهر شما باشد و یا نشانه بی‌تجربگی، به هر حال اصلا بدون داشتن یک موضوع یا همان عنوان خوب شروع کردن به تحقیق بیهوده است. باید عنوانی انتخاب کنید و سپس برحسب آن شروع به تحقیق کنید و تمامی مطالب انتخابی باید دقیقا مرتبط با موضوع باشند. در مواردی که می‌خواهید مقاله را از متن پایان‌نامه استخراج نمایید باید حتما قبل از هرکاری یک عنوان مناسب استخراج کنید. مقالات در مرحله داوری بین هزاران مقاله ارسالی دیگر از کل دنیا قرار می‌گیرند و مقایسه می‌شوند عنوان جذاب مقاله در این بخش تاثیر به سزایی در جلب توجه داوران خواهد داشت. همچنین بعد از چاپ مقاله اعتبار مقاله در تعداد استناد به آنها می‌باشد که عنوان جذاب باعث می‌شود استناد به مقاله توسط افراد بیشتری انجام شود.

متن عنوان مقاله

• عنوان باید ناب بوده و تکراری نباشد.
• عنوان باید دارای کلمات کلیدی باشد.
• در عنوان نباید از فرمول یا علایم اختصاری استفاده شود.
• عنوان باید کوتاه، جذاب و روشن باشد.
• عنوان باید کاملا متناظر و منطبق با متن تخصصی باشد.
• بهتر است عنوان سوالی نباشد.
• باید متناسب با سطح نیاز جامعه مهندسی برق باشد.
• عنوان بهتر است کلی نباشد و جزئیات را بیشتر تحت پوشش قرار دهد.

تعداد کلمات عنوان (tittle)

• زیر ۸ کلمه عالی
• ۱۲-۸ کلمه خوب
• ۱۸-۱۲ کلمه متوسط
• ۲۴-۱۸ کلمه ضعیف
• بالای ۲۵ بسیار ضعیف

برای مثال عنوان زیر بسیار طولانی است:

“بررسی اثر مهارکنندگی بالای رینگ ثابت فلزی محکم شده مدولاسیون بر گشتاور دندانه‌ای بالا در موتورهای ورنیر خطی”

عنوان مناسب برای این پزوهش می‌تواند به صورت زیر باشد:

“اثر مهارکنندگی رینگ مدولاسیون در موتورهای ورنیر خطی با گشتاور دندانه ای”

آموزش نگارش مقاله

در این قسمت به نحوه نگارش یک مقاله استاندارد براساس ISC (Islamic World Science Citation Center) می‌پردازیم؛

نحوه شروع نگارش مقاله

پس از انتخاب عنوان مقاله باید در یک راستا شروع به انجام تحقیقات کنید با تحقیقات انجام شده سعی کنید برای نگارش بخش‌های مختلف مقاله آماده شوید. اغلب مقالات با یک چکیده آغاز می‌شوند و بهتر است تا زمانی که از نتایج تحقیقات خود یقین حاصل نکرده اید شروع به نگارش چکیده و مقدمه نکنید. قبل از شروع ابتدا دلایل محکمی در دست داشته باشید و سپس شروع به جایگذاری و نگارش قسمت‌های مختلف کنید مقالات تخصصی باید چهارچوب استانداردی داشته باشند و در یک قالب و چهارچوب استاندارد نوشته شوند. برای نگارش هر یک از بخش‌های مقاله تعداد کلمات و نحوه نگارش خاصی وجود دارد که باید براساس استانداردهای تعیین شده از طرف ژورنال نوشته شود.

در آغاز از چکیده و مقدمه شروع نکنید

نحوه نگارش بخش‌های مختلف مقاله

بهتر است برای اطلاع از نگارش هر یک از بخش‌ها به سایت ژورنال مدنظر مراجعه کرده و نحوه قالب کلی نگارش را متوجه شوید. استانداردترین حالت، قرار گیری بخش‌های مختلف مقاله به ترتیب زیر می‌باشد که این چهارچوب برای اغلب مجلات قابل پذیرش می‌باشد؛

• چکیده
• مقدمه
• روش تحقیق
• نتایج
• بحث و تجزیه و تحلیل
• نتیجه گیری
• منابع

چکیده

در بخش چکیده، مختصری از کل مقاله به شکل ساده بیان می‌شود. چکیده چیزی فراتر از خلاصه متن یک مقاله است؛ خلاصه بازنویسی شده کل متن در جملات کوتاه‌تر و برای کسانی است که قبلاً متن را مطالعه کرده‌اند، در حالی که چکیده مختصری از گزارشات تحقیق است که مناسب افرادی است که متن را مطالعه نکرده‌اند و قصد دارند در رابطه با ادامه مطالعه آن تصمیم بگیرند. با این وجود چکیده نمی‌تواند جایگزین مناسبی برای کل متن اصلی باشد.

چکیده بایستی در حدود 250 کلمه را در خود بگنجاند که شامل؛ اهداف تحقیق، مواد عمومی، روش تحقیق، نتایج خلاصه شده و نتیجه گیری نهایی است. می‌توانید چند مقاله مشابه یافته و از روش چکیده‌نویسی آنها الگو برداری کنید.

در متن چکیده نباید اطلاعاتی اضافه بر اطلاعات متن اصلی تحقیق آورده شود

انواع چکیده ها

چکیده مقالات از لحاظ ساختاری در دو گروه قرار دارند: بی‌ساختار و ساختارمند

چکیده بی‌ساختار

یک خلاصه یک‌بندی می‌باشد که به طور متوالی نوشته می‌شود و مخصوص مقالات کوتاه بوده و معمولاً بند اول مقاله یا مقدمه به آن اختصاص دارد.

چکیده ساختارمند

در این مدل چکیده چندبند قرار دارد که عبارتند از: مقدمه، شیوه‌ی کار، نتیجه گیری و بحث که هر قسمت با سرتیتر مخصوص به خود در چکیده وجود دارد. قالب اساسی یک چکیده به این صورت است اما گاهی بعضی قسمت‌ها مثل هدف یا چارچوب به آن اضافه می‌‌شود.

چکیده‌های باساختار، امتیاز کیفیتی بیشتری در مقایسه با غیرساختارها دارند؛ زیرا واضح‌تر و قابل فهم‌تر هستند و اغلب برای مقالات بلند استفاده می‌شوند.

مقدمه

مقدمه‌ یكی از بخشهای یك مقاله علمی است كه همچون دریچه‌ای، خواننده را از دنیای بیرون به دنیای درون مقاله می‌برد و در حكم نقشه راه برای خواندن كل مقاله می باشد. هدف اصلی از بیان مقدمه پاسخ به این سوال است كه «چرا پژوهش انجام شده است». خیلی از اوقات مقدمه مقاله‌ای كه برای مجله فرستاده می‌شود، تنها قسمتی است كه خوانده می‌شود. براساس بررسی‌های صورت گرفته به عبارت دیگر اكثر داوران در مجلات علمی تصمیم خود را پیرامون قبول یا رد مقاله در 15 دقیقه اول خواندن آن كه عمدتاً منطبق با مقدمه است می‌گیرند. لذا صاحب‌نظران مقاله‌نویسی پیشنهاد می‌كنند كه حداقل نیمی از زمان نوشتن مقاله، به نگارش مقدمه و نتیجه‌گیری اختصاص یابد.

روش تحقیق

این بخش مربوط به زمان، مکان و چگونگی انجام تحقیقات است. محقق در این بخش از مراحل نوشتن مقاله، طرح تحقیقاتی، لوازم مورد نیاز، روش جمع‌آوری اطلاعات و کنترل نتایج را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد.

مثلا می‌توانید مواد استفاده شده و ابعاد آنها را بیان کنید. پس از آن می‌توانید دستگاه‌های استفاده شده را معرفی کنید و در ادامه آن، فرآیند و روش کار را به شکل دقیق و کامل بیان کنید.

نتایج

در این بخش نویسنده باید سعی کند نتایج تحقیق را با تصاویر نمودار‌ها و جداولی که گردآوری کرده است به مخاطب نمایش دهد، معمولا این بخش بیشترین تعداد صفحات مقاله را شامل می‌شود. گسترده و وسیع بودن این بخش به چاپ شدن مقاله کمک می‌کند.

بحث و تجزیه و تحلیل

در این قسمت نویسنده توضیحات بیشتری در رابطه با نتایج به دست آمده، همبستگی متغیرها و تفسیر آن‌ها در اختیار خواننده قرار می‌دهد. در این بخش بایستی علت هرگونه انحراف از نتایج مورد انتظار و یا نتایج تحقیقات پیشین را برای مخاطب توضیح دهیم.

نتیجه گیری

در طریقه نوشتن تحقیق بایستی نحوه نتیجه گیری کلی را در نظر داشت. در این قسمت نویسنده بایستی بتواند به سادگی نتیجه کلی حاصل از تحقیق، معنای آن و تفسیر خود از نتایج به دست آمده را برای خواننده متن ارائه کند.

می‌توانید نتایج خود را به شکل بند به بند نیز بنویسید. جمله اول این بخش هم معمولا به معرفی کل کار می‌پردازد، مثلا “در این پژوهش جادهی آهنرباهای دائم … با استفاده از روش … انجام گرفت و از روش آزمایش … برای استخراج توان، ولتاژ و… استفاده گردید.”

منابع

بخش منابع یا رفرنس آخرین بخشی است که در تمامی مقالات قرار می‌گیرد و برای تکمیل این قسمت می‌بایست به تمام مقالات و کتاب‌ها و حتی سایت‌هایی که استناد کرده‌اید اشاره کنید. چنانچه در نگارش بخش منابع کوتاهی کنید و آنرا کامل ننویسید یقینا مقاله به دلیل سرقت علمی ریجکت خواهد شد.

ترتیب اسامی نویسندگان مقاله

این بخش یکی از مهم‌ترین بخش‌های مقاله به شمار می‌رود. بیشتر مولفان بدون توجه به این بخش نام و ایمیل خود را قید می‌کنند. باید توجه شود که وابستگی سازمانی که نویسنده مقاله ذکر می‌کند می‌تواند در مواردی همچون دفاع از پایان نامه، ارتقاء اعضای هیئت علمی و یا کسب نمره در یک آزمون یا سازمان اثرگذار باشد. بنابراین در این بخش باید به دقت عمل شود.

اصول نوشتن مولف یا مولفان پژوهش

• ابتدا نام، اولین حرف از نام میانی و سپس نام خانوادگی نوشته شود.
• از ذکر القاب نظیر دکتر، مهندس، استاد، پروفسور، مدیرعامل، رئیس و نظایر این خودداری شود.
• در مقالاتی که بیش از یک نفر نویسنده دارد، نویسنده مسئول باید با علامت * مشخص گردد، در غیر اینصورت نفر اول به عنوان نویسنده مسئول به حساب خواهد آمد.
• وابستگی سازمانی (affiliation) مؤلفان با شماره‌های جداگانه برای هریک از آن‌ها مشخص شود.

ترتیب اسامی در مقالات ISI، ISC، SCOPUS، Pubmed، علمی و پژوهشی

تاکنون هیچ قواعد توافق شده یا قراردادهای عمومی پذیرفته شده در خصوص ترتیب نوشتن اسامی مولفین مطرح نشده است. بعضی مولفین و محققین شاید برای اجتناب از مشاجرات بین خود، توافق می‌کنند که اسامی آنها به ترتیب الفبا فهرست بندی شوند. به نظر می‌رسد که این شیوه در حوزه ریاضیات عمومی باشد. همچنین در مورد بعضی از پژوهشگران که به طور مکرر همکاری می‌کنند، اسامی آنها به نوبت در ابتدا فهرست بندی می‌شود.

در گذشته، گرایش کلی برای ذکر کردن سرپرست آزمایشگاه به عنوان یک مولف یا محقق اعم از اینکه وی به طور فعال، در تحقیق شرکت کرده باشد یا نباشد، وجود داشت و غالباً نام این سرپرست پس از اسامی مولفین و در آخر قرار داده می‌شد. درنتیجه به نظر می‌رسد که جای آخر به نوعی اعتبار کسب می‌کند. بنابراین، دو مولف که هیچ کدام از آنها سرپرست آزمایشگاه یا حتی لزوماً پرفسور ارشد نبوده برای موقعیت درجای دوم رقابت و هم چشمی می‌کردند.

اگر سه یا تعداد بیشتری مولف وجود دارند، مولف مهم غالباً می‌خواهد که نام او در موقعیت اول یا آخر، اما نه در بین اسامی، قرار گیرد.

در حال حاضر گرایش عام به تعیین مولف یا محقق نخست به منزله‌ی مولف ارشد و بانی اصلی تحقیق گزارش شده می‌باشد. حتی زمانی که مولف نخست، دانشجوی دوره بعد از کارشناسی باشد (کارشناسی ارشد یا دکترا) و مولف دوم (سوم و چهارم) سرپرست آزمایشگاه یا حتی یک برنده‌ی جایزه نوبل باشد، شکل مورد قبول امروزه اشاره به مولف نخست به عنوان مولف ارشد است و فرض بر این هست که وی بیشترین بخش تحقیق را انجام داده است.

دانستن نحوه فهرست بندی نام شخص در یک مقاله علمی به زبان انگلیسی می‌تواند برای مولفین بین المللی مشکل باشد، زیرا زبان‌های مختلف دارای فرمت‌های متفاوت برای اسامی هستند و بیشتر از یک شکل حرف نویسی (آوانویس، ترانویس) می‌تواند وجود داشته باشد.

به طور کلی ژورنال‌های علمی، درجات و مدارک پس از نام مولفین را چاپ نمی کنند و شامل عناوینی نظیر Dr (دکتر) نیستند، به همین دلیل شما هم از ذکر پایه تحصیلی خود در قسمت نویسندگان مرتبط با مقالات مهندسی برق اجتناب نمایید.

تقسیم بندی امتیازات مولف یا مولفان

به طور معمول نفر اول هر پژوهش امتیاز کامل از مقاله می‌برد. البته با اضافه شدن نام هر نویسنده جدید، بخشی از نمره نفر اول کاهش می‌یابد. همچنین باید توجه شود که امتیاز نفر اول و نویسنده مسئول مقاله یکی نمی‌باشد. نفر اول معمولاً بالاترین جایگاه را در بین نویسندگان یک مقاله دارد و نویسنده مسئول صرفاً به عنوان مسئول مکاتبات در نظر گرفته می‌شود. در لینک زیر می‌توانید جدولی را مشاهده نمایید که امتیاز نویسندگان مقاله برحسب ترتیب اسامی را شرح می‌دهد.

نکات مهم نگارش مقاله

به صورت کلی نگارش یک متن مستلزم هنر و البته توانایی می‌باشد و مسلما همه‌ی افراد به صورت ذاتی از این توانایی بهره‌مند نیستند، به همین دلیل شما باید پیوسته مقالات دیگران را بخوانید و ساعاتی را برای تمرین نگارش متن یک مقاله اختصاص دهید تا به مرور زمان این توانایی در شما تقویت شده و بتوانید هم‌تراز سطوح جهانی بنویسید، در ادامه نکات کلی در مورد نحوه نگارش مطرح شده‌اند که ممکن است برایتان در هنگام نگارش متن مفید واقع شوند؛

• در نوشتن مقاله سعی کنید بالا به پایین (Top-Down) بنویسید. همانطور که بیشتر انسان‌ها اینگونه می‌اندیشند، ابتدا ایده کلی را مطرح کنید و سپس وارد جزییات شوید. حتی هنگام نوشتن جزییات تلاش کنید به صورت بالا به پایین بنویسید.
• از نوشتن پاراگراف‌های یک جمله‌ای بپرهیزید. از اختلاط زمان‌های افعال در نوشتن اجتناب کنید. به عنوان مثال یک جمله زمان گذشته و جمله بعدی زمان آینده باشد.
• افعال مجهول استفاده نمایید.
• جملات نوشته شده در هر پاراگراف ترتیب و ترکیب منطقی داشته و مرتبط با موضوع اصلی باشد. همچنین ارتباط معناداری با پاراگراف‌های قبل و بعد خود داشته باشد.
• خود را در جایگاه خواننده مقاله بگذارید و مقاله را برای خواننده بنویسید نه برای خودتان! تلاش کنید مختصر و مفید بنویسید و برای درست، دقیق، کامل و مختصر نوشتن وقت بگذارید. وقت خواننده را با نوشتن جملات غیرمرتبط تلف نکنید و او را خسته نکنید!
• با نوشتن جملاتی خواننده را در مراحل مختلف داستان همراهی کنید تا بداند در کجای داستان قرار دارد و سردرگم نشود. به عنوان مثال: … Let us next develop a model for همچنین تلاش کنید از نوشتن جملات طولانی و چند خطی اجتناب کنید. با شکستن جملات طولانی، آنان را در قالب جملات کوتاه بازنویسی کنید.
• پشت سرهم متن ننویسید و سعی کنید از شکل‌ها، نمودارها و جداول برای توضیح استفاده کنید. در بسیاری از موارد یک شکل می‌تواند از نوشتن چندین پاراگراف، مطلبی را به مراتب بهتر به خواننده انتقال دهد. توجه کنید که تعداد زیاد شکل و نمودار نیز می‌تواند موجب سردرگمی خواننده شود. پس از شکل‌هایی که حاوی نکات مهم هستند، در نوشتن داستان خود استفاده کنید.
• هیچ کس قادر نیست ذهن شما را بخواند و به اندازه شما از کار صورت گرفته اطلاع ندارد، پس توجه کنید آیا اطلاعات کافی در اختیار خواننده قرار داده‌اید تا بتواند مطالب شما را متوجه شود؟ آیا همه عبارات/ مفاهیم جدید به درستی تعریف شده‌اند؟
• هیچ کس به اندازه شما به موضوع داستان شما علاقمند نیست! بنابراین باید به خواننده بگویید که چرا او نیز باید به این موضوع علاقمند شود و با اشتیاق، داستان را تا به آخر بخواند. دقت کنید خواننده را با نوشتن صفحات پر از فرمول‌های ریاضی، مطالب غیرضروری و یا تکراری خسته نکنید. بعضی از مطالب مانند اثبات‌های طولانی و یا نکات تکمیلی را می‌توانید در قسمت ضمیمه بگنجانید.
• در قسمت بیان نتایج، با دقت فرض‌های استفاده شده را توضیح دهید. توجه کنید تا مطالب و اطلاعات کافی در زمینه‌ی آزمایشات واقعی و یا شبیه سازی‌های کامپیوتری در اختیار خواننده قرار گرفته باشد. نتایج به دست آمده را نه غیرواقعی بزرگ جلوه دهید و نه غیرواقعی کوچک بشمارید. نشان دهید که آیا این نتایج در حالت‌های خاص و یا محدودی به دست خواهد آمد و یا در حالت‌های کلی‌تر نیز اعتبار دارند.
• بیاندیشید چه افرادی در زمینه فعالیت پژوهشی شما از بهترین نویسندگان هستند. تلاش کنید با مطالعه و بررسی سبک نوشتن مقالات این افراد، هنر نوشتن مقاله را در خود تقویت کنید. نوشتن به زبانی ساده و قابل فهم کمک می‌کند که مقالات شما در مجلات معتبر چاپ شود.
• پس از نوشتن مقاله، حتما وقتی را برای مرور و اصلاح مقاله در نظر بگیرید. مقاله را در اختیار اساتید، دوستان و یا افرادی که تجربه خوبی در نوشتن مقاله دارند، قرار دهید و از دیدگاه آنان مطلع شوید. تلاش کنید نکات مطرح شده توسط آنان را در نسخه نهایی پیش از ارسال بگنجانید.

Galley Proofs چیست

زمانیکه مولف مقاله‌ای را جهت چاپ در مجله سابمیت می‌کند، لازم است تا چندین مرحله از زمان سابمیت تا چاپ طی شود که این مراحل نیازمند تعامل بین ادیتور مجله و کارکنان آن با مولف مقاله است. مقالاتی که داوری و ادیت می‌شوند و توسط تیم ادیتوری مجله فورمت‌بندی می‌شوند به عنوان آخرین مرحله پیش از چاپ به مولف ارسال می‌گردد. در حقیقت این آخرین شانس مولف است که تغییرات نهایی را انجام دهد. منظور از تغییرات نهایی، تغییرات مربوط به محتوای اصلی مقاله نیست؛ زیرا اگر اشکالی فنی در محتوای اصلی مقاله موجود باشد می‌بایست در فرآیند داوری آنها اصلاح شوند و این تغییرات دلبخواهی نیست. برای مثال، اگر مولف می‌خواهد تغییرات در آدرس ایمیل، ترتیب نویسندگان، اضافه نمودن نام یک مولف و یا حذف نام یک مولف و اطلاعات مربوط به وابستگی‌های سازمانی دارد، انجام دهد. به آماده سازی نهایی فایل مقاله برای چاپ توسط تیم ادیتور مجله، پروف مقاله یا گالی پروف گفته می‌شود.^[27]

مراحل پروف مقاله

ناشران مختلف ممکن است مرحله ارسال گلی پروف را به روش‌های متفاوت انجام دهند اما در هر صورت ارسال گلی پروف آخرین مرحله قبل از چاپ می‌باشد. بسیاری از مجلات پروف را به صورت یک فایل پی دی اف برای نویسنده مسئول ارسال می‌کنند. در این مرحله، همانطور که قبلاً گفته شد صرفاً تغییراتی مورد نظر قرار می‌گیرد که برای نویسندگان حیاتی و مهم است.

انتظار بر آن است که نویسنده مسئول تمامی اطلاعات مربوط به نویسندگان مقاله را بررسی نهایی کند و در صورتی که چیزی تغییر کند، آن را انجام داده و مجدداً ارسال کنند. مولفان نمی‌توانند محتوایی را به بدنه اصلی مقاله وارد نمایند زیرا محتوای اصلی مقاله مورد داوری قرار گرفته و تایید شده است. هرگونه اضافه کردن بر محتوای اصلی از نظر بسیاری از ادیتورها مردود است و شاید ادیتور در صورت بروز چنین اتفاقی مقاله را رد کند و یا برای داوری مجدداً مقاله را ارسال کند که کاملاً بستگی به نظر ادیتور دارد. پس مولفان بسیار دقت و توجه کنند که محتوای اصلی مقاله (از عنوان تا آخرین رفرنس‌ها) نباید تغییر داده شود مگر اینکه ادیتور بر روی پروف آن را مشخص کرده باشد. اطلاعات مربوط به اسامی نویسندگان، وابستگی سازمانی آنها، آدرس ایمیل و سایر اطلاعات وابسته به مولفان جزو بدنه اصلی مقاله محسوب نمی‌شود.

در ادامه، ناشران برای ارسال مجدد گالی پروف یا پروف مقاله به مولفان محدوده زمانی تعیین می‌کنند که معمولاً این محدوده زمانی از ۲۴ ساعت الی ۷۲ ساعت متغیر است. از لحظه‌ای که پروف مقاله به نویسنده مسئول ارسال می‌گردد زمان اعمال تغییرات شروع شده است و بسته به محدودیت زمانی تعیین شده، زمان اعمال تغییرات به پایان می‌زسد. بنابرانی، مولفان باید به ساعت ارسال ایمیل از سوی مجله توجه داشته باشند و زمان باقی مانده را بر اساس آن تنظیم کنند تا تاخیر اتفاق نیفتد. تمامی تغییرات می‌بایست بر روی فایل pdf ارسالی انجام گردند و ارسال تغییرات در فایل دیگر و یا محتوای ایمیل مورد قبول نیست. از آنجایی که فایل ارسالی عمدتاً پی دی اف می‌باشد، نویسندگان مقاله می‌بایست تغییرات احتمالی را به وسیله گذاشتن نوت انجام دهند.

هرگونه تاخیر در ارسال گلی پروف مقاله به مجله، باعث تاخیر در زمان چاپ آن خواهد شد. علاوه بر این، وقتی که گلی پروف مجدداً به مجله ارسال می‌شود، به معنی آن است که تمامی تغییرات اعمال شده و مجله نیز همان نسخه را چاپ می‌کند. اهمال کاری در انجام تغییرات مدنظر باعث خواهد شد که مقاله به همان نحو و دارای اشکال چاپ شود. مثلاً اگر مولف می‌خواهد وابستگی سازمانی خود را تغییر دهد اما در زمان ارسال این گلی پروف آن را انجام ندهد، وابستگی سازمانی به همان شکل اولیه چاپ خواهد شد که از نظر مولف دارای اشکال است. بعد از ارسال گلی پروف تقریباً احتمال اعمال تغییرات نزدیک به صفر است.

استخراج مقاله از پایان نامه

نوشتن پایان نامه و استخراج مقاله از آن یکی از تجربه‌های پژوهشی هر دانشجوی تحصیلات تکمیلی می‌باشد. اگر محتوای علمی و پژهشی پایان نامه به شکل مناسبی نوشته شده باشد، حتماً انگیزه شما برای انتشار یافته‌های پایان نامه خود بصورت مقاله (علمی پژوهشی، ISC، ISI، SCOPUS و PUBMED) افزایش خواهد یافت. زیرا به اشتراک گذاشتن یافته‌های یک پایان نامه در سطح بین المللی تنها از طریق انتشار مقاله امکان پذیر خواهد بود. علاوه براین چاپ مقاله استخراج شده از پایان نامه امکان استفاده دیگران از نتایج پژوهشی و افزودن به غنای جامعه علمی هرچند به میزان اندک را تحقق خواهد داد. در نهایت این کار رزومه شما را برای ورود به دوره‌های تحصیلی بعدی یا ورود به شغل مورد نظر را تقویت خواهد کرد.

در این بخش راهکارهایی را در خصوص نحوه استخراج مقاله از پایان نامه و دکتری و چاپ مقاله از پایان نامه ارائه می‌دهیم تا بتوانیم براحتی از پایان نامه خود یک مقاله خوب استخراج کنید.

نحوه نوشتن عنوان مقاله

لزومی ندارد که عنوان مقاله دقیقا همان عنوان پایان نامه باشد. ممکن است پایان نامه شما متغییر و داده‌های زیادی داشته و قابلیت استخراج بیشتر از یک مقاله را داشته باشد. بنابر این بسته به اینکه از کدام قسمت از داده‌ها و نتایج می‌خواهید مقاله بنویسید، عنوان را متناسب با مسئله مورد نظر انتخاب کنید. همچنین توجه داشته باشید که عنوان مقاله باید مختصرتر از عنوان پایان نامه باشد.

چکیده مقاله پایان نامه‌ای

اگر قصد استخراج یک مقاله از پایان نامه را دارید می‌توانید عینا چکیده پایان نامه را در مقاله کپی کنید. اما اگر قصد استخراج دو مقاله از پایان نامه را دارید تنها مواردی از چکیده را در مقاله قرار دهید که مربوط به عنوان مقاله است و از ارائه یافته‌های مربوط به مقاله‌ای که قرار است بعدا استخراج کنید پرهیز کنید تا چکیده مربوط به موضوع باشد.

کلمات کلیدی در مقاله پایان نامه‌ای

برای درج کلید واژه کلماتی را انتخاب کنید که بیشترین و نزدیک ترین رابطۀ معنایی را با محتوای مقاله دارد. به طور معمول بین سه تا شش کلمه را می‌توانید به عنوان کلید واژه در نظر بگیرید.

مقدمه مقاله پایان نامه‌ای

در مقالات بین المللی منظور از مقدمه همان بیان مسئله اصلی و عوامل به وجود آورنده مسئله و زمینه‌های ایجاد مسئله است تا خواننده به صورت کامل به مشکل و مسئله اصلی پی ببرد.

برای نگارش مقدمه مناسب لازم است تا شواهدی دال بر وجود مساله بیان کنید. ابعاد و شرایط دقیق مسئله را بیان کنید. به این مطلب بپردازید که مسئله چه چیزی است و چرا بوجود آمده است، چه شرایطی باعث به وجودآمدن آن شده است. و در پاراگراف آخر مقدمه، هدف از انجام پژوهش را مطرح کنید و مشخص کنید که در طی فرآیند پژوهش به دنبال چه چیزی هستید. به این نکته توجه کنید که در مقالات به خصوص مقالات بین المللی، منظور از مقدمه همان بیان مسئله می‌باشد.

پیشینه تحقیق در مقاله پایان نامه‌ای

بخش پیشینه تحقیق جزء اصلی مقاله می‌باشد. باید بدانید که هر متغیری دارای نظریه‌های مختلفی در آن زمینه می‌باشد. پس بدون درج نظریه‌های پایه در مورد یک یا چند متغیر، یک مقاله کامل نمی شود. معمولا پیشینه در فصل دوم پایان نامه نوشته شده است. هر چقدر بیشینه تحقیق شما از جدیدترین و مرتبط ترین نظریه‌ها باشد، اعتبار مقاله شما بیشتر خواهد شد.

اگر می‌خواهید مقاله شما در مجلات ISI، ISC، SCOPUS و PUBMED پذیرفته و چاپ شود، سعی کنید موارد زیر را حتما رعایت کنید:

1. نظریات و تئوری‌های مربوط به موضوع پژوهش را خلاصه کنید.
2. به صاحب نظران اصلی اشاره کنید.
3. متغیرهای پژوهش را با رفرنس‌های جدید تعریف کنید و مولفه‌ها و مفاهیم مرتبط با آن را بررسی کنید.
4. در پایان مبانی نظری پژوهش را جمع بندی کرده و به خلاء به وجود آمده در راستای تکمیل یا تایید نظریه اشاره کنید.
5. با رعایت این موارد در بخش پیشینه تحقیق، داوران نیز به همراستایی کار شما و نظریه‌های پیشین پی می‌ببرند و این کار امکان پذیرش مقاله شما را در ژورال‌ها و مجلات معتبر افزایش می‌دهد.

نحوه نوشتن پیشینه پژوهشی در مقاله پایان نامه‌ای

در این قسمت باید به پژوهش‌های قبلی انجام شده در ارتباط با موضوع شما اشاره کرده و آنها را نقد کنید. هر چقدر از پژوهش‌های جدید استفاده کنید بر اعتبار مقاله شما افزوده می‌شود. حتما پژوهش‌ها را نقد کنید چون این کار نیز تصور داوران را به نسبت به پژوهش شما متبت‌تر خواهد کرد.

هرگز پیشینه‌های پژوهشی را به صورت ترجمه چکیده ننویسید چون نشان دهنده عدم تسلط شما به نتایج و نقد آن است و اعتبار مقاله شما را کم می‌کند. تا حد امکان از پیشینه‌های قدیمی استفاده نکنید. یکی از تکنیک‌های قوی در نوشتن پیشینه پژوهشی، درج جدول مقایسه‌ای پیشینه‌های پژوهشی به ترتیب سال می‌باشد.

فرضیه‌ها یا سوالات پژوهش در مقاله پایان نامه‌ای

بعد از اتمام پیشینه پژوهشی بلافاصله اهداف و فرضیه‌های مقاله را مطرح کنید. این قسمت در فصل اول پایان نامه شما و یا در فصل سوم نوشته می‌شود.

روش پژوهش (Material & Method)

در این بخش نحوه انجام کار را شرح دهید. برای این کار به فصل مربوط به روش پژوهش که عموما فصل سوم می‌باشد مراجعه کرده و خلاصه‌ای از کار را بنویسید. اگر کار شما آزمایشی است به نحوه ترتیب آزمایش، نوع کنترل، نحوه اخذ داده‌ها و در نهایت روش تحلیل داده‌ها اشاره کنید. اگر کار غیر آزمایشی دارید به منبعی که قرار است داده از آنها گردآوری کنید و به نحوه اخذ آن اشاره کنید.

تحلیل داده‌ها در مقاله پایان نامه‌ای

این بخش نیز عموما در فصل سوم پایان نامه شما موجود است. در این بخش بر کیفی و کمی بودن پژوهش، مقطعی یا طولی بودن پژوهش و نوع نرم افزار و همچنین نوع آزمون یا شبیه سازی یا طرح آزمایشی خود اشاره نمایید.

نتایج تحقیق در مقاله پایان نامه‌ای

این بخش نیز از فصل چهارم یا فصل یافته‌های پژوهش شما قابل استخراج و درج می‌باشد.

دقت داشته باشید که اگر قصد دارید بیش از یک مقاله از پایان نامه استخراج کنید، صرفا فقط نتایج مربوط به فرضیه پژوهش را بنویسید. در مقاله از نوشتن یافته‌های اضافی و آوردن جداول جانبی خودداری کنید و فقط جداولی بیاورید که دقیقا مربوط به سوال پژوهشی شما می‌باشد.

بحث و نتیجه گیری در مقاله پایان نامه‌ای

این بخش بیشتر به هنر نویسندگی پژوهشگر مرتبط است. نتیجه گیری خوب و با قلم فرسایی پژوهشگر، کار برای پذیرش مقاله آسانتر خواهد شد. برای این کار به فصل پنجم یا بخش نتیجه گیری مراجعه کنید و به صورت خلاصه و منسجم به نتیجه گیری کار بپردازید. ابتدا به یافته‌های مربوط به هرسوال و فرضیه پرداخته و به تبیین آن یعنی چگونگی و چرایی یافته بدست آمده بپردازید تا خواننده متوجه شود این یافته شما چه معنایی دارد. این بخش را به طور متوسط با یک تا سه صفحه منسجم به پایان برسانید.

پیشنهادات کاربردی برای مقاله پایان نامه‌ای

یکی از اهداف پایان نامه و نوشتن مقاله از آن، ارائه یک یا چند پیشنهاد کاربردی برای حل مشکلات باشد. شما باید پیشنهادات کاربردی و اجرایی به ذی نفعان پژوهش بدهید تا بتوانند با یک نقشه راه دقیق مسائل پیش آمده در راستای موضوع مورد بررسی را حل کنند. در بخش بعدی به پژوهشگرانی که می‌خواهند در آینده موضوعی شبیه به موضوع پایان نامه شما را کار کنند؛ پیشنهادهای جهت ادامه مسیر پژوهش برای شناسایی جوانب پنهان که از دید شما پنهان مانده‌اند را ارائه دهید.

منابع در مقاله پایان نامه‌ای

در نوشتن منابع یا رفرنس حتما به سبک‌های رفرنس نویسی در مجله‌ای که قصد دارید مقاله خود را در آن چاپ کنید، توجه کنید. چون نحوه ارجاع منابع و رفرنس دهی در مجله‌های مختلف با هم متفاوت است و قبل از ارسال مقاله حتما به این امر توجه کنید.

داوری مقاله

تمام آنچه تاکنون گفته شد در زمینه آشنایی با پایگاه‌های علمی، انواع مقالات، انواع مجلات، نحوه نگارش مقاله و نکات مهم نگارشی بود، در این قسمت می‌خواهیم به داوری مقالات بپردازیم و ببینیم که به صورت کلی فرآیند داوری و اصطلاحات آن به چه شکلی می‌باشد؛

Peer Review چیست

پیر ریویو “peer review” معمولاً به عنوان بخشی از فرآیند غربالگری مقالات استفاده می‌شود. معمولاً بسیاری از دانشجویان و محققان تازه‌کار فرآیند چاپ و نشر مقالات را بدون اینکه معنی و مفهوم peer review را بدانند شروع می‌کنند. پیر ریویو به ارزیابی و سنجش مقاله توسط کارشناسان و متخصصان مربوط به یک حوزه خاص علمی اشاره دارد. peer review به عنوان یک سیستم نظارتی و داوری علمی است که به ادیتورهای مجله کمک می‌کند تا ارزش و اعتبار مقالات ارسالی به آنها را دریابند.

تاریخچه Peer Review

در گذشته، مقالات ارسال شده به مجلات توسط خود ادیتور مجله مورد غربالگری علمی قرار می‌گرفتند. اما با افزایش زمینه‌های تخصصی و تعداد مجلات این نیاز به وجود آمد تا قبل از تصمیم گیری درباره یک مقاله از نظر سایر متخصصین مربوط به حوزه‌ای که مقاله در آن ارائه شده درباره کیفیت مقاله نیز استفاده شود. این به آن معناست که ادیتورهای مجله تصمیم گرفته‌اند به غیر از نظر و رای علمی خود از آراء و نظرات سایر متخصصان و همکاران خود نیز درباره کیفیت مقاله استفاده نمایند. اما لازم به ذکر است که رای نهایی درباره پذیرش و یا رد مجله به عهده ادیتور مجله می‌باشد.

انواع پییر ریویو

در کل سه روش برای پییر ریویو وجود دارد که هرکدام معایب و مزایایی دارند در اینجا هر سه روش و معایب و مزایای احتمالی آن‌ها به‌طور کامل توضیح داده می‌شود:

Single blind review

در این روش نام بررسی‌کنندگان و منتقدان از نویسنده پنهان است. این روش سنتی بازبینی است و تا به امروز شایع‌ترین نوع بوده است.

ناشناس بودن منتقد یا رأی‌دهنده امکان تصمیم‌گیری بی‌طرفانه را فراهم می‌کند. به‌این‌ترتیب بررسی‌کنندگان تحت تأثیر نویسندگان قرار نمی‌گیرند.

نویسندگان ممکن است نگران سرقت ادبی از سوی منتقدان باشند یعنی امکان دارد در انتشار مقاله تعلل صورت گیرد و این فرصتی را برای منتقدان فراهم کند تا تحقیق را بانام خود انتشار دهند.

داوران ممکن است از ناشناس بودن نام خود برای توجیه نقدهای غیرضروری و سخت‌گیری‌های بی‌مورد هنگام ثبت نظر خود در خصوص تحقیق، استفاده (یا درحقیقت سوءاستفاده) نمایند.

مزایا:

• در این روش، داوری بدون نگرانی نسبت به انتقاد نگارنده مقاله صورت می‌گیرد.
• در بسیاری از موارد، آگاهی از سوابق علمی نویسنده‌ی مقاله به داوری و ارزیابی صحیح و اصولی مقاله کمک می‌کند.

معایب:

• دخالت نظرات شخصی یا مغرضانه داور.

Double-blind review

هر دو طرف، نویسنده و منتقدان در این روش ناشناس باقی می‌مانند.

ناشناس بودن نویسنده از ایجاد هرگونه تعصب در منتقد جلوگیری می‌کند، مثلاً تعصب در خصوص کشوری که نویسنده به آن تعلق دارد یا تحقیق قبلی نویسنده که بحث‌برانگیز بوده است.

مقالاتی که توسط نویسندگان معروف و مشهور نوشته می‌شود ممکن است بیشتر به‌واسطه شهرت نویسندگان قضاوت و بررسی شوند تا بر اساس محتوا. یعنی نوشته‌های قبلی بر داوری مقاله فعلی تاثیر بگذارد. اما در این روش از این اتفاق جلوگیری می‌شود چون نویسنده ناشناس باقی می‌ماند.

منتقدان اغلب ممکن است مشخصات نویسنده را بر اساس سبک نگارش وی، موضوع تحقیق و ارجاع به خود شناسایی کنند که در این حالت مزیت این روش از بین می‌رود. (ارجاع به خود یعنی استفاده از مطالب مقالات قبلیِ خود نویسنده در مقاله فعلی و دادن رفرنس به مقالات و نوشته‌های قبلی خود).

مزایا:

• ارزیابی منصفانه و به‌دور از قضاوت و تعصبات صورت می‌گیرد.
• نویسندگان و داوران در برابر انتقادات یک‌دیگر قرار نمی‌گیرند.

معایب:

• ممکن است نتوانیم ناشناس بودن نویسنده را تضمین کنیم و نویسنده با توجه به زمینه تحقیقات، منابع و سبک نوشتن قابل شناسایی باشد.
• در بسیاری از موارد آگاهی از هویت نویسندگان بررسی سرقت ادبی یا موارد مشکوک در مقاله را راحت‌تر می‌کند.

Triple-blind review

در این روش علاوه بر ناشناس بودن نویسنده و داوران، سردبیر نیز ناشناس می‌باشد، این روش دارای پیچیدگی‌های زیادی بوده و عمدتا در مسائل خاص استفاده می‌گردد.

Open review

در این روش نویسنده و منتقد هر دو یکدیگر را می‌شناسند. (برخلاف نوع دوم)

برخی معتقدند که این روش بهترین راه برای جلوگیری از نظرات مخرب، احتمال انجام سرقت ادبی، جلوگیری از منتقدان برای دنبال کردن اهداف خود، و نهایتاً تشویق بررسی صادقانه و آزاد است.

دیگران اوپن ریویو را به‌عنوان فرآیندی می‌دانند که در آن صداقت کمتر است، زیرا ادب یا ترس از تلافی می‌تواند موجب شود تا منتقدان از بیان انتقادات خود خودداری کنند و یا بسیار محافظه‌کارانه انتقاد نمایند.

مزایا:

• شفافیت در این روش حس، پاسخگویی و احساس مسئولیت را در بین داوران تقویت می‌کند. این روش به طور کلی منجر به بالا رفتن سطح کیفیت مقالات خواهد شد.
• با توجه به این‌که هویت داوران به همراه مقالات منتشر می‌گردد، آن‌ها تلاش بیشتری جهت ارزیابی کامل و دقیق مقالات از خود نشان می‌دهند.

معایب:

• برخی از داوران ممکن است حاضر به همکاری با یک ژورنال با سیستم باز نباشند. دلیل این امر نگرانی راجع به اطلاع یافتن دیگران از نظرات و ارزیابی‌هایشان است.
• بعضی داوران در جوامع تحقیقاتی کوچک‌تر و برخی مناطق جهان ترجیح می‌دهند مقالات پژوهش‌گران ارشد را مورد ارزیابی قرار ندهند.

زمانی که نگارش مقاله شما به پایان رسید و مقاله خود را برای مجله مورد نظر ارسال کردید، تازه پروسه نسبتا طولانی چاپ مقاله آغاز می‌شود ( البته این پروسه در مجلات مختلف متفاوت است و می‌تواند بین 2 ماه تا 1 سال به طول بینجامد).

دقیقاً چه اتفاقی برای مقاله ارسالی خواهد افتاد؟

این سوالی است که برای بسیاری از نویسندگان مقاله پیش می‌آید. برای این منظور، تصمیم گرفتیم تا شما را با مراحلی که یک مقاله طی می‌کند تا نهایتا در مجله چاپ شود، آشنا کنیم. برای آشنایی با این مراحل لازم است تا بیشتر با سردبیر مجله، فرآیند داوری، پذیرش و رد مقاله آشنا شوید.

جایگاه سردبیر Editor-In-Chief و ویراستارها Editors

تمامی مجلات و نشریات علمی، دارای یک هیأت ویراستار هستند که متشکل از یک سردبیر و چند ویراستار همکار Associate Editor می‌باشد و تمامی این افراد، پژوهشگران و محققین برجسته‌ای هستند.

وظیفه این هیأت مطالعه مقالات و تعیین وضعیت پذیرش یا رد مقالات ارسالی به مجله است. در واقع یک مقاله قبل از اینکه به دست داوران سپرده شود، ابتدا توسط سردبیر مجله دریافت می‌شود و پس از بررسی‌های اولیه (از لحاظ تناسب موضوعی و ساختاری مقاله)؛ مقالاتی که شرایط لازم را داشته باشند، به دست ویراستاران و داوران متخصص در زمینه موضوع مقاله، سپرده می‌شود تا بررسی‌های تخصصی لازم در خصوص نگارش و محتوای مقاله انجام گیرد. ویراستاران، پژوهشگرهای برجسته‌ای هستند که به صورت داوطلبانه در مجله خدمت می‌کنند و داوران کسانی هستند که در موضوع مرتبط با مقاله متخصص و کارشناس بوده و در مورد مقاله و محتوای علمی آن اظهار نظر می‌نمایند.

فرآیند داوری

همانطور که گفته شد، زمانی که مقاله خود را به مجله ارسال می‌کنید، ابتدا سردبیر بررسی‌های مقدماتی درباره مقاله انجام می‌دهد. دو موضوع مهمی که سردبیر مجله به آنها توجه می‌کند این است که:

آیا موضوع مقاله‌ی ارسالی با حیطه فعالیت مجله همخوانی دارد یا نه؟

مقاله از نظر ساختار، دستورالعمل نگارشی و استانداردهای مجله کنترل می‌شود.

اگر مقاله از لحاظ موضوع و استانداردهای مجله مشکلی نداشت، مقاله برای بررسی‌های بعدی به دست ویراستاران سپرده می‌شود تا وارد فرآیند داوری شود. تعداد داوران و مدت زمان لازم برای آن در مجلات مختلف متفاوت است. هرچه اعتبار یک مجله بالا بوده و جز مجلات ایمپکت دار باشد، پروسه داوری آن معمولا سخت‌تر و طولانی‌تر خواهد بود. معمولاً دو داور برای داوری یک مقاله انتخاب می‌شود و زمان لازم برای داوری آنها مشخص می‌گردد. بعد از اتمام این بازه، داوران بایستی نتایج خود را اعلام نمایند.

تصمیم گیری برای سردبیر زمانی راحت خواهد بود که نظر تمامی داوران و ویراستاران در خصوص یک مقاله، یکسان باشد یا فقط اصلاحات جزیی مدنظرشان باشد. اما اگر نظرات داوران با یکدیگر متناقص باشد، در این صورت سردبیر یکی از دو راه زیر را در پیش می‌گیرد:

ممکن است موضوع مقاله متناسب با تخصص سردبیر باشد، در این صورت نظرات یکی از داوران که نسبت به دیگری منطقی‌تر و مؤثرتر است، را قبول کرده و خود سردبیر به عنوان داور سوم وارد عمل شده و در مورد مقاله تصمیم گیری می‌کند.

اما اگر سردبیر تخصصی در رابطه با موضوع مقاله نداشته باشد، بنابراین مقاله را به داور سوم می‌سپارد و این امر باعث طولانی‌تر شدن فرایند داوری می‌گردد.

مراحل Peer Review در مجلات

پذیرش مقاله

به ندرت پیش می‌آید که یک مقاله‌ای بدون نیاز به اصلاح، از سوی مجله‌ای پذیرفته شود. اگر همچین اتفاقی برای شما افتاد، بدانید که آدم خوش شانسی هستید و امیدوارتر شوید برای نوشتن مقالات بعدی خود.

اصلاح مقاله

اکثر قریب به اتفاق مقالات ارسالی به مجلات یا اصلاحیه خورده و یا کلا از سوی مجله رد می‌شوند. اگر ایمیلی با عنوان “مقاله شما مورد بازنگری قرار گرفته است، و به همراه پیشنهادات و اظهارنظرها به شما عودت داده می‌شود، ما معتقدیم که این نظرات می‌توانند به بهبود مقاله شما کمک کنند.” روبرو شدید، اصلا ناراحت و نگران نشوید. سعی کنید تمام جزئیات ذکر شده در ایمیل ارسالی را مطالعه کرده و آنها را در مقاله خود اعمال نمایید. اگر هر دو داور در جایی از مقاله به مسأله یکسانی اشاره کرده بودند، شک نکنید که در آنجا حتماً مسأله‌ای وجود دارد و بایستی حتما آن را برطرف نمایید.

در کل، اصلاحات مورد نیاز مقاله به دو دسته تقسیم میشوند که عبارتند از:

• اصلاحات جزئی Minor Revision
• اصلاحات عمده Major Revision

رد مقاله

به ندرت پیش می‌آید که یک مقاله‌ای از سوی سردبیر مجله رد شود. تقریباً همه سردبیرها از واژه «غیرقابل قبول» به جای «رد» استفاده می‌کنند. رد شدن مقاله می‌تواند علل مختلفی داشته باشد، عدم تناسب موضوعی مقاله، ایرادات گرامری و نگارشی زیاد در مقاله، ابهام در نتایج مقاله و….

اگر مقاله شما نیز با چنین شرایطی روبرو شد، بجای ناراحتی و ناامیدی، ابتدا به سراغ ایمیل ارسالی از سوی مجله بروید و آن را به دقت مطالعه نمایید. این نظرات و پیشنهادات راه گشا هستند و به شما در بهبود مقالتان بسیار کمک خواهند کرد.

نحوه رد مقاله توسط سردبیر

سردبیر مجلات به سه حالت رد مقاله را بیان می‌کنند:

رد کامل مقاله (Total Rejection)، که این حالت به ندرت اتفاق می‌افتد و معمولاً برای مقالاتی است که سردبیر نمی خواهد دوباره آنها را ببیند.

رد مقاله به‌علت ایرادات زیاد، این حالت زمانی اتفاق میافتد که مقاله دارای داده‌های مفیدی است ولی داده‌های مذکور نواقصی جدی به‌همراه دارند.

رد مقاله به علت ایرادات آزمایشگاهی، مقالاتی وجود دارند که داده‌های آنها مشکلی ندارد و اساساً مقاله قابل پذیرش است ولی به خاطر نواقصی که مثلاً در کارهای آزمایشگاهی وجود داشته مقاله رد شده است.

فرآیند ارسال و پذیرش مقاله

فرآیند انتشار مقاله

زمانی که مقاله شما از سوی مجله پذیرفته شد (accept)، لازم است تا برای بار آخر توسط ویراستاران ویرایش املایی و نگارشی شود و مقاله به شکل و قالب مطلوب مجله درآید. سپس نسخه اصلاح شده مقاله که در اصطلاح به آن چرکنویس یا Proof می‌گویند را برای نویسنده ارسال می‌کنند تا نویسنده مقاله، آخرین بررسی را انجام داده و در صورت نیاز آخرین تغییرات لازم را در مقاله اعمال نماید. در قدم نهایی، نویسنده نسخه نهایی مقاله را برای مجله ارسال می‌کند تا انتشار یابد.

سخن پایانی

سعی شد در این نوشتار به مهم‌ترین موارد مرتبط با مقاله نویسی اشاره شود، بااین حال قطعا موارد دیگری نیز وجود دارد که به دلیل زیاد شدن مطالب گفته نشد. در پایان خاطرنشان می‌شود که مقاله نویسی به هیچ وجه کاری دشوار و ناممکن نیست، کافیست پای خود را خیس کرده و در این استخر شیرجه بزنید و درنهایت از آب ولرم آن لذت ببرید… 😊

منابع

1. دوماهنامه پوشرنگ – دی ماه، شماره 207 ↑
2. خبرگزاری مهر، کد خبر: 4795317 ↑
3. “Thomson Corporation acquired ISI”. Online. July 1992. Archived from the original on 2013-05-15. ↑
4. Varela, Diego (2013). “The Contribution of ISI Indexing to a Paper’s Citations: Results of a Natural Experiment”. European Political Science. 12 (2): 245–253. doi:10.1057/eps.2012.29. ↑
5. “Master Journal List”. Clarivate Analytics. ↑
6. Analytics, Clarivate. “Acquisition of the Thomson Reuters Intellectual Property and Science Business by Onex and Baring Asia Completed. ↑
7. پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ↑
8. Kulkarni, A. V.; Aziz, B.; Shams, I.; Busse, J. W. (2009). “Comparisons of Citations in Web of Science, Scopus, and Google Scholar for Articles Published in General Medical Journals“. JAMA. 302 (10): 1092–6. doi:10.1001/jama.2009.1307. PMID 19738094. ↑
9. “PubMed Celebrates its 10th Anniversary“. Technical Bulletin. United States National Library of Medicine. 5 October 2006. ↑
10. University of North Carolina at chapel Hill – The Writing Center ↑
11. Enago Academy – Are Conference Publications as Valuable as Journal Publications ↑
12. Socha, Beata (20 April 2017). “How Much Do Top Publishers Charge for Open Access?“. openscience.com ↑
13. Gadd, Elizabeth; Troll Covey, Denise (2019-03-01). “What does ‘green’ open access mean? Tracking twelve years of changes to journal publisher self-archiving policies“. Journal of Librarianship and Information Science. 51 (1): 106–122. doi:10.1177/0961000616657406. ISSN 0961-0006. ↑
14. Laakso, Mikael; Björk, Bo-Christer (2016). “Hybrid open access – A longitudinal study“. Journal of Informetrics. 10 (4): 919–932. doi:10.1016/j.joi.2016.08.002. ↑
15. Garfield, Eugene (20 June 1994). “The Thomson Reuters Impact Factor“. Thomson Reuters. ↑
16. Matthew E. Falagas; et al. (2008). “Comparison of SCImago journal rank indicator with journal impact factor“. ↑
17. Measuring a journal’s impact. ↑
18. ” RELX Group Annual Report” (PDF). RELX Company Reports. RELX. March 2019. ↑
19. Zhang, Sarah (4 March 2019). “The Real Cost of Knowledge“. The Atlantic ↑
20. ” Plum Goes Orange – Elsevier Acquires Plum Analytics“. ↑
21. “About IEEE“. www.ieee.org. ↑
22. “IEEE History“. ↑
23. Caroline Carpenter (May 6, 2015). “Completed merger forms ‘Springer Nature’“. The Bookseller ↑
24. How to Write the Best Journal Submission Cover Letter ↑
25. Research Highlights – Elsevier ↑
26. Cherif Guerroudj, Rachid Saou, Ahcene Boulayoune, Mohamed El-hadi Zaïm, Luc Moreau “Performance analysis of Vernier slotted doubly salient permanent magnet generator for wind power” Laboratoire de Génie Electrique, Université de Bejaia, 06000, Algeria, 28 March 2016. ↑
27. Tapia, Allena. “Galley – What Is a Galley“. About ↑

اگر شما نکته‌ای خاص و یا راه حلی تجربی در رابطه با مقاله نویسی داشته اید خوشحال می‌شویم آن را در بخش نظرات همین پست با ما درمیان بگذارید

دانلود با لينک مستقيم کتاب ده قانون مقاله نویسی – برت منش | با حجم 1 مگابايت

دانلود با لينک مستقيم کتاب راهنمای پایگاه عملی Springer | با حجم 1 مگابايت

راستی! برای دريافت مطالب جديد در کانال تلگرام PowerEn عضو شويد.